Page 62 - FoodFocusThailand No.211 OCTOBER 2023
P. 62
SOURCE OF ENGINEER
ประเภทของวาล์์วอุตสาหกรรม 2) ปิ้ญหาโพรืงอากาศ (Cavitation) ปรากฏการณ์น่�เก้ดจากการ
ประเภทของวาล์์วอุตสาหกรรม สามารถแบ่่งออกเป็น 3 กล์ุ่ม ตามล์ักษณะ ท่�ของเหล์วไหล์ผี่านวาล์์วค่วบ่คุ่มการไหล์ท่�เปิดได้ไม่เต็มท่� ทำาให้แรงดัน
การเปิดปิด ได้แก่ สถ้ตล์ดล์ง ของเหล์วท่�ค่วามดันตำ�าจะเร้�มกล์ายเป็นไอแล์ะทำาให้
1. วาล์์วที่่�ปิิดหรืือเปิิดได้เที่่านั้้�นั้ (Shutoff valves หรืือ On-off เก้ดโพื่รงไอขึ�น ซ็ึ�งมักเก้ดในท่อไอนำ�าค่อนเดนเสท (Steam condensate)
valves) เช่่น เกทวาล์์ว (Gate valve) หรือท่�เร่ยกว่า วาล์์วประตูนำ�า เนื�องจากนำ�าม่อุณหภูม้สูงจะทำาให้เก้ดไอขึ�นได้ง่าย เมื�อของไหล์เค่ล์ื�อนตัว
แล์ะบ่อล์วาล์์ว (Ball valve) เป็นต้น ห่างจากวาล์์ว ไออาจจะเก้ดการยุบ่ตัว ซ็ึ�งทำาให้เก้ดแรงดันขึ�น แล์ะ
2. วาล์์วที่่�ควบคุมอ้ตรืาการืไหล์ (Control valves) ท่�สามารถปรับ่ อาจก่อให้เก้ดการสึกหรอของอุปกรณ์ได้ ซ็ึ�งสามารถแก้ไขได้โดย
ค่่าอัตราส่วนของการเปิดได้ตั�งแต่ 0 ถึง 100 เปอร์เซ็็นต์ เพื่ื�อค่วบ่คุ่มอัตรา การเพื่้�มขนาดท่อด้านหล์ังวาล์์วเพื่ื�อป้องกันการยุบ่ตัวของไอนำ�า
การไหล์ให้เป็นไปตามค่วามต้องการ เช่่น โกล์บ่วาล์์ว (Globe valve)
บ่อล์วาล์์ว (Ball valve) วาล์์วปีกผี่เสื�อ (Butterfly valve) ปล์ั�กวาล์์ว ประโยช้น์ของการใช้้งานอุปกรณ์์การควบคุมอัตราการไหล์
(Plug valve) หรือท่�เร่ยกว่า ล์้�นวาล์์ว เป็นต้น อุปกรณ์ท่�ใช่้ในการค่วบ่คุ่มการไหล์ม่หล์ากหล์ายช่น้ด โดยม่อุปกรณ์
3. วาล์์วที่่�ใช้้ควบคุมที่ิศที่างการืไหล์ให้ไปิในั้ที่ิศที่างเด่ยว หรืือ ท่�เร่ยกว่า หัวขับ่ หรือ แอค่ชู่เอเตอร์ (Actuators) กับ่วาล์์ว ซ็ึ�งทำางาน
วาล์์วก้นั้กล์้บ (Check valve) ได้แก่ เวเฟอร์เช่็ค่วาล์์ว (Wafer check ร่วมกันเป็นองค่์ประกอบ่หล์ักในการค่วบ่คุ่มการไหล์ของวัสดุของแข็ง
valve) พื่้สตันเช่็ค่วาล์์ว (Piston check valve) เพื่รสเช่อร์เช่็ค่วาล์์ว แล์ะของไหล์อย่างก๊าซ็แล์ะของเหล์วในโรงงาน โดยอาจแบ่่งตามรูปแบ่บ่
(Pressure check valve) แล์ะสว้งเช่็ค่วาล์์ว (Swing check valve) ของระบ่บ่ท่�ใช่้ค่วบ่คุ่ม หรือตามพื่ล์ังงานท่�ใช่้ในการขับ่เค่ล์ื�อน เช่่น ระบ่บ่
แรงล์ม (Pneumatic system) ระบ่บ่ไฮดรอล์้ก (Hydraulic system)
ปัจจัยในการเล์ือกใช้้วาล์์วให้เหมาะสมกับการใช้้งาน ระบ่บ่ไฟฟ้า (Electrical system) ระบ่บ่เช่้งกล์ (Mechanical system)
ในการเล์ือกใช่้วาล์์ว อาจใช่้เกณฑ์์ในการพื่้จารณาจากสถานการณ์ท่�จะ ระบ่บ่ค่วามร้อน (Thermal system) ระบ่บ่ไฮบ่ร้ด (Hybrid system)
ใช่้งาน หากต้องการเปิดหรือปิด อาจพื่้จารณาใช่้วาล์์วท่�ม่ล์ักษณะเป็น แล์ะระบ่บ่แมนนวล์ (Manual system) เป็นต้น โดยหัวขับ่วาล์์วนั�น
ล์้�นวาล์์วเล์ื�อนล์ง อย่างเกทวาล์์วซ็ึ�งจะเหมาะสมกว่าการใช่้งานของวาล์์วท่� ม่ประโยช่น์ในกรณ่ท่�ม่การต้ดตั�งวาล์์วในพื่ื�นท่�อันตราย แล์ะไม่ปล์อดภัย
ม่การเปิดเพื่่ยงบ่างส่วนเพื่ื�อช่ะล์อการไหล์ ซ็ึ�งอาจก่อให้เก้ดค่วามเส่ยหาย ต่อผีู้ปฏ้บ่ัต้งานท่�จะเข้าไปเปิดปิดวาล์์ว เช่่น อยู่ในพื่ื�นท่�ท่�เส่�ยงต่อ
กับ่วาล์์วได้ ส่วนวาล์์วประเภทท่�ใช่้ค่วบ่คุ่มอัตราการไหล์ อาจพื่้จารณาใช่้ การต้ดไฟ หรือม่ค่วามร้อนสูง หรือใกล์้กับ่ช่้�นส่วนเค่ล์ื�อนไหวใน
วาล์์วแบ่บ่หมุน อย่าง บ่อล์วาล์์ว หรือโกล์บ่วาล์์ว เป็นต้น นอกจากน่� กระบ่วนการผีล์้ต หรือบ่างกรณ่อาจใช่้หัวขับ่วาล์์วกับ่วาล์์วท่�ม่ขนาด
การเล์ือกใช่้งานอาจจะต้องพื่้จารณาจากสภาพื่แวดล์้อมในการทำางาน ใหญ่ซ็ึ�งยากต่อการเปิดปิด หรือม่การเปิดปิดบ่่อย ซ็ึ�งการใช่้หัวขับ่วาล์์ว
ด้วยว่า วาล์์วนั�นจะสามารถทนต่อค่วามดัน แล์ะอุณหภูม้ของของไหล์ได้ นั�นจะช่่วยล์ดข้อผี้ดพื่ล์าดท่�เก้ดจากมนุษย์ได้ในอ่กทางหนึ�งด้วย
หรือไม่ ซ็ึ�งจะส่งผีล์ต่อการเล์ือกค่วามหนาของวาล์์ว รวมถึงค่วามเหมาะสม อุปกรณ์ท่�ค่วบ่คุ่มอัตราการไหล์ม่ประโยช่น์โดยตรงในการช่่วย
ในการออกแบ่บ่แอค่ชู่เอเตอร์ อ่กปัจจัยท่�ต้องพื่้จารณา ค่ือ ช่น้ดของ เพื่้�มประส้ทธิ้ภาพื่ในกระบ่วนการผีล์้ต แล์ะค่วบ่คุ่มตัวแปรต่างๆ
ของไหล์ เช่่น ของไหล์ในสภาวะเหนือจุดว้กฤต ก๊าซ็ ไอเปียก นำ�ามันพื่ืช่ ท่�สามารถปรับ่ค่่าได้ จึงนำามาใช่้ในการค่วบ่คุ่มกระบ่วนการผีล์้ต
กรด ของไหล์ในท่อท่�ม่ส้�งเจือปนทั�งสารเค่ม่ แล์ะอนุภาค่ของแข็งท่�จะทำาให้ ร่วมกับ่ระบ่บ่อัตโนมัต้ ซ็ึ�งจะช่่วยล์ดของเส่ยรวมถึงล์ดการใช่้พื่ล์ังงาน
เก้ดการสึกกร่อนของวาล์์ว แล์ะช่้�นส่วนกันรั�วต่างๆ เป็นต้น ในโรงงานได้ นอกจากน่� ยังค่วบ่คุ่มการไหล์ของของไหล์ท่�จะเข้าไป
ในเกจวัด จึงช่่วยป้องกันการช่ำารุดเส่ยหายของเกจวัดจากค่วามดัน
ปัญหาของระบบวาล์์วแล์ะท่อท่�มักพบในโรงงาน ในระบ่บ่ท่�เพื่้�มขึ�นสูง (High pressure surge) ในช่่วงเวล์าสั�นๆ อ่กด้วย
ผีู้เล์ือกใช่้งานจำาเป็นต้องทราบ่ถึงกำาล์ังการผีล์้ตในแต่ล์ะวัน เพื่ื�อให้ เค่รื�องมือวัดแล์ะอุปกรณ์ค่วบ่คุ่มการไหล์เป็นส้�งสำาค่ัญท่�ขาดไม่ได้
สามารถหาอัตราการไหล์ รูปแบ่บ่การไหล์ (Flow pattern) แล์ะค่วาม สำาหรับ่การวัด ตรวจสอบ่ แล์ะค่วบ่คุ่มกระบ่วนการผีล์้ตในอุตสาหกรรม
ต้านทานต่อการไหล์ของวาล์์ว ซ็ึ�งจะส่งผีล์ต่อการเล์ือกใช่้งานปั�มสำาหรับ่ อาหารแล์ะเค่รื�องดื�ม โดยต้องเล์ือกใช่้งานให้เหมาะกับ่วัตถุประสงค่์ท่�
การสูบ่จ่ายเป็นล์ำาดับ่ต่อไป โดยในระบ่บ่วาล์์วแล์ะท่อ มักจะพื่บ่กับ่ปัญหา ต้องการใช่้งาน ไม่ว่าจะเป็น เค่รื�องมือวัดหรืออุปกรณ์ค่วบ่คุ่มการไหล์
ต่างๆ ดังน่� เพื่ื�อให้มั�นใจได้ว่าการวัดนั�นจะม่ค่วามแม่นยำาแล์ะได้รับ่ข้อมูล์ท่�เช่ื�อถือ
1) ปิ้ญหาการืเกิดค้อนั้นั้ำ�า (Water hammer) ท่�เก้ดจากการเปิดปิด ได้ ซ็ึ�งจะสามารถปรับ่ปรุงแล์ะเพื่้�มประส้ทธิ้ภาพื่ของกระบ่วนการผีล์้ต
วาล์์วอย่างรวดเร็ว หรือม่การหยุดทำางานของปั�ม ซ็ึ�งพื่ล์ังงานจล์น์ของ แล์ะช่่วยให้การผีล์้ตส้นค่้าม่คุ่ณภาพื่สูงขึ�นอ่กด้วย
ของไหล์จะเปล์่�ยนเป็นแรงดันสถ้ตแล์ะแรงกระแทกกับ่วาล์์ว หรือ
ส่วนประกอบ่ของปั�มได้ ซ็ึ�งอาจป้องกันปั�มด้วยการต้ดตั�งวาล์์วกันกล์ับ่
หรืออุปกรณ์เสร้มเพื่ื�อป้องกันการเก้ดค่้อนนำ�า หรืออาจเล์ือกการปิดเปิด More Information Service Info C011
วาล์์วให้ช่้าล์งก็จะช่่วยล์ดปัญหาเหล์่าน่�ล์งได้
62 FOOD FOCUS THAILAND OCT 2023
22/9/2566 BE 15:54
60-65_Source of Engineer_�.����.indd 62
60-65_Source of Engineer_�.����.indd 62 22/9/2566 BE 15:54