Page 53 - FoodFocusThailand No.219 June 2024

STRATEGIC R & D

1. โพรไบโอติิกส์์มีีบทบาทส์ำาคััญในการปรับส์ัดส์่วนของ ไธุ์โอนเอส์ทรานส์เฟอเรส์ในการติ้านอนุมีูลิอิส์ระ รวมีถึงกระติุ้นการผิลิิติ
จุุลิินทรีย์์ในลิำาไส์้ จุึงช่่วย์ลิดการเส์ีย์ส์มีดุลิของจุุลิินทรีย์์ซึ่ึ�งเป็น เปปไทด์ที�มีีคัุณ์ส์มีบัติิติ้านเช่้�อแบคัทีเรีย์ นอกจุากนี� กรดบิวทิริกย์ัง
ส์าเหติุส์ำาคััญในกระบวนการพัฒนาของเซึ่ลิลิ์มีะเร็งลิำาไส์้ใหญ่ ย์ับย์ั�งกระบวนการฮิส์โตินดีแอซึ่ิติิเลิช่ันแลิะย์ับย์ั�งการทำางานของ
แลิะทวารหนัก โพรไบโอติิกส์์ส์ามีารถลิดจุำานวนจุุลิินทรีย์์ที� เอนไซึ่มี์ไซึ่โคัลิออกซึ่ีเจุเนส์ (COX)-2 ซึ่ึ�งส์่งผิลิให้ส์ามีารถหย์ุด
ทำาให้เกิดการเน่าเส์ีย์ (putrefactive bacteria) แลิะจุุลิินทรีย์์ การทำางานของย์ีนที�เกี�ย์วข้องกับการเพิ�มีจุำานวนเซึ่ลิลิ์ การแบ่งติัว แลิะ
ก่อโรคั ซึ่ึ�งโพรไบโอติิกส์์จุะไปแข่งขันกับจุุลิินทรีย์์ก่อโรคัเหลิ่านี� การติาย์ของเซึ่ลิลิ์มีะเร็งได้
ในการหาอาหารแลิะแย์่งพ้�นที�บนเน้�อเย์้�อบุผิิวลิำาไส์้ รวมีถึงผิลิิติ 4. โพรไบโอติิกส์์กระติุ้นให้เกิดกระบวนการติาย์แบบอะพอพโทซึ่ิส์
ส์ารติ้านจุุลิช่ีพออกมีา เช่่น แบคัทีริโอซึ่ิน (bacteriocin) แลิะ หร้อการติาย์ของเซึ่ลิลิ์อย์่างเป็นระบบจุากโปรแกรมีที�ติั�งไว้ภาย์ในเซึ่ลิลิ์
กรดแลิคัติิก เป็นติ้น (Apoptosis) ของเซึ่ลิลิ์ลิำาไส์้ใหญ่ ช่่วย์ย์ับย์ั�งการเจุริญเติิบโติของ
2. โพรไบโอติิกส์์ช่่วย์เส์ริมีส์ร้างคัวามีส์มีบูรณ์์ของเย์้�อบุผิิว จุุลิินทรีย์์ก่อโรคั โดย์โพรไบโอติิกส์์จุะมีีส์่วนช่่วย์ในการลิดคั่าคัวามีเป็น

ลิำาไส์้ ซึ่ึ�งจุำาเป็นติ่อการปกป้องลิำาไส์้จุากส์ารที�เป็นอันติราย์แลิะ กรดด่างในลิำาไส์้ แลิะย์ังส์ามีารถจุับกับส์ารก่อมีะเร็งแลิ้วกำาจุัด
เช่้�อก่อโรคั โดย์จุุลิินทรีย์์โพรไบโอติิกส์์จุะช่่วย์ส์่งเส์ริมีคัวามีแข็งแรง ออกจุากร่างกาย์ จุึงช่่วย์ลิดคัวามีเส์ี�ย์งในการเกิดโรคัมีะเร็งลิำาไส์้แลิะ
ของโปรติีนที�เช่้�อมีระหว่างเซึ่ลิลิ์ลิำาไส์้แลิะเพิ�มีการผิลิิติเปปไทด์ ทวารหนักได้
ติ้านจุุลิช่ีพ (defensins) ที�ช่ั�นเย์้�อเมี้อกบนเย์้�อบุผิิวลิำาไส์้ 5. โพรไบโอติิกส์์คัวบคัุมีกิจุกรรมีการทำางานของเอนไซึ่มี์ใน
จุึงช่่วย์ขัดขวางเช่้�อโรคัหร้อส์ารพิษเข้าส์ู่ร่างกาย์แลิะช่่วย์ลิด กระบวนการทำาลิาย์ส์ารก่อมีะเร็งแลิะคัวบคัุมีจุำานวนของจุุลิินทรีย์์ที�
ผิลิิติส์ารประกอบอะโรมีาติิกเอมีีนที�เป็นพิษติ่อเซึ่ลิลิ์ลิำาไส์้ จุึงช่่วย์ลิด
การอักเส์บ โพรไบโอติิกส์์หลิาย์ช่นิดส์ามีารถผิลิิติกรดไขมีัน
คุุณสมบััติิโดดเด่นของโพรไบัโอติิกส์ ส์าย์ส์ั�นได้ ซึ่ึ�งกรดไขมีันส์าย์ส์ั�นจุะกระติุ้นให้เซึ่ลิลิ์ติ่อมีส์ร้าง การผิลิิติส์ารที�เป็นอันติราย์ติ่อส์ุขภาพลิำาไส์้ได้
6. โพรไบโอติิกส์์ช่่วย์ปรับส์มีดุลิของระบบภูมีิคัุ้มีกันภาย์ในร่างกาย์
เย์้�อเมี้อก (goblet cells) เกิดการเจุริญเปลิี�ย์นแปลิงเพ้�อ
และพรีไบัโอติิกส์จากข้าว ทำาหน้าที�เฉพาะได้มีากขึ�น (cell differentiation) เกิดการส์ร้าง ช่่วย์ผิลิิติส์ารติ้านการอักเส์บแลิะส์ารติ้านมีะเร็ง ติลิอดจุนส์่งส์ัญญาณ์
เย์้�อเมี้อก แลิะเส์ริมีคัวามีส์มีบูรณ์์ของเย์้�อบุผิิวลิำาไส์้
ไปย์ังติัวรับของเซึ่ลิลิ์ภูมีิคัุ้มีกันเพ้�อย์ับย์ั�งการอักเส์บแลิะกระติุ้นการติาย์
3. โพรไบโอติิกส์์ช่่วย์ส์่งเส์ริมีกระบวนการหมีักของใย์อาหาร
ที่ี�มีผลติ่อการติ้านมะเร็งลำไส้ คัาร์โบไฮเดรติที�ไมี่ส์ามีารถย์่อย์ได้ แลิะเย์้�อเมี้อก ซึ่ึ�งทำาให้เกิด
ผิลิผิลิิติหลิังจุากการหมีักเป็นส์ารประกอบที�มีีคัุณ์ส์มีบัติิใน
การติ้านมีะเร็ง เช่่น กรดไขมีันส์าย์ส์ั�น ได้แก่ กรดบิวทิริก

กรดแอซึ่ีติิก กรดโพรพิโอนิก แลิะกรดคัาโพรอิก ซึ่ึ�งกรดไขมีัน
ส์าย์ส์ั�นเหลิ่านี�ทำาหน้าที�เป็นแหลิ่งพลิังงานให้กับเซึ่ลิลิ์เย์้�อบุผิิว
ลิำาไส์้ (colonocytes) แลิะย์ังส์่งเส์ริมีให้เกิดการติาย์ของเซึ่ลิลิ์
มีะเร็ง การศึึกษาที�ผิ่านมีาพบว่าโพรไบโอติิกส์์ส์าย์พันธุ์ุ์
Lactobacillus fermentum NCIMB 5221 แลิะ Bifidobacterium
lactis ช่่วย์เพิ�มีการส์ร้างกรดไขมีันส์าย์ส์ั�น ในขณ์ะที�โพรไบโอติิกส์์
ส์าย์พันธุ์ุ์ Clostridium leptum แลิะ Faecalibacterium
prausnitzii รวมีถึงจุุลิินทรีย์์ส์าย์พันธุ์ุ์อ้�นๆ เช่่น Clostridium,
Fusobacterium, Eubacterium, Coprococcus แลิะ Roseburya
spp. ส์ามีารถส์ร้างกรดบิวทิริกได้ นอกจุากนี� จุุลิินทรีย์์ช่นิด
รศ.ดร. กานต์์สุุดา วัันจัันทึึก ที�ผิลิิติกรดแลิคัติิกบางส์าย์พันธุ์ุ์ เช่่น Eubacterium hallii,

Assoc. Prof. Kansuda Wunjuntuk, Ph.D. Eubacterium limosum แลิะ Anaeripes caccae ย์ังส์ามีารถ
Food, Nutrition & Dietetics Program เปลิี�ย์นแอซึ่ีเติติหร้อแลิคัเติทเป็นบิวทิเรติได้อีกด้วย์ ในส์ภาวะ
Department of Home Economics
Faculty of Agriculture ปกติิ กรดบิวทิริกจุะเป็นแหลิ่งพลิังงานหลิักให้แก่เซึ่ลิลิ์เย์้�อบุ
Kasetsart University
kansuda.w@ku.th ผิิวลิำาไส์้แลิะช่่วย์ส์่งเส์ริมีการปกป้องตินเองของลิำาไส์้โดย์
การกระติุ้นการผิลิิติแลิะแบ่งเซึ่ลิลิ์ที�แข็งแรง นอกจุากนี� กรด
บิวทิริกย์ังกระติุ้นการติอบส์นองทางภูมีิคัุ้มีกันของเซึ่ลิลิ์มีะเร็ง
คัวบคัุมีโปรติีนที�เกี�ย์วข้องกับการติาย์ของเซึ่ลิลิ์มีะเร็ง แลิะ

ย์ังช่่วย์เพิ�มีคัวามีส์ามีารถในการทำางานของเอนไซึ่มี์กลิูติา-

JUN 2024 FOOD FOCUS THAILAND 53

23/5/2567 BE 11:55
52-56_Strategic R&D_���������.indd 53
52-56_Strategic R&D_���������.indd 53 23/5/2567 BE 11:55