Page 90 - FoodFocusThailand No.199 October 2022

STRONG QC & QA

การจำำาแนกแบคทีีเรียด้้วย MALDI-TOF MS เป็็นเทีคนิคทีี�ใช้้
เวลาสั้้�น ระยะเวลาเฉลี�ยน้บตั้้�งแตั้่การนำาโคโลนีของเช้้�อบริสัุ้ทีธิ์ิ�จำาก
จำานเพาะเช้้�อจำนได้้โป็รตั้ีนสั้เป็กตั้ร้มใช้้เวลาป็ระมาณ 10 - 20 วินาทีี
หล้งจำากน้�นใช้้เวลาอีกเพียง 15 - 30 วินาทีีสั้ำาหร้บการนำาโป็รตั้ีน
สั้เป็กตั้ร้มไป็เทีียบก้บฐานข้อมูลจำนกระที้�งได้้ช้นิด้ของแบคทีีเรีย

รายงานออกมา รวมเวลาที้�งหมด้แล้วไม่เกิน 5 นาทีี และมีค่าใช้้จำ่าย
ตั้ำ�ากว่าการวิธิ์ีการจำำาแนกเช้้�อแบบด้้�งเด้ิมป็ระมาณ 7-10 เที่า นอกจำากนี�
ย้งลด้การใช้้อาหารเลี�ยงเช้้�อจำึงช้่วยร้กษาสั้ภาพแวด้ล้อมอีกทีางหนึ�ง
การประยุุกต์์ใช้้ในอุุต์สาหกรรมอุาหารและงานวิิจััยุด้้าน
จัุลช้ีวิวิิทยุาอุาหาร ในป็ัจำจำุบ้น MALDI-TOF MS ถููกนำามาใช้้อย่าง
กว้างขวางในห้องป็ฏิิบ้ตั้ิการจำุลช้ีววิทียาที้�งในวงการแพทีย์และ

อุตั้สั้าหกรรมอาหาร เพ้�อจำำาแนกช้นิด้ของจำุลินทีรีย์แบบรวด้เร็ว
ที้�งจำุลินทีรีย์กลุ่มแบคทีีเรียทีี�ตั้้องการอากาศและไม่ตั้้องการอากาศ
ม้ยโคแบคทีีเรีย ยีสั้ตั้์และรา สั้ำาหร้บงานวิจำ้ยด้้านอาหารมีการใช้้ FT-IR
MALDI-TOF MS เพ้�อจำำาแนกเช้้�อจำุลินทีรีย์ทีี�ทีำาให้อาหารเน่าเสั้ียและ ข้้อุมูลทั�วิไป Fourier Transform Infrared (FT-IR)

จำุลินทีรีย์ก่อโรค ที้�งเสั้้นใยรา ยีสั้ตั้์และแบคทีีเรียในผลิตั้ภ้ณฑ์์อาหาร Spectroscopy เป็็นเทีคนิคทีางช้ีวฟิิสั้ิกสั้์ทีี�ใช้้ในการวิเคราะห์หมู่
ช้นิด้ตั้่างๆ เช้่น เคร้�องด้้�ม นำ�าผึ�ง ผลิตั้ภ้ณฑ์์นม เน้�อสั้้ตั้ว์แป็รรูป็ ฟิังก์ช้้นของโมเลกุล ทีำาให้ทีราบข้อมูลเกี�ยวก้บโครงสั้ร้างทีาง
และอาหารทีะเล นอกจำากนี�ย้งใช้้จำำาแนกช้นิด้ของเช้้�อจำุลินทีรีย์จำาก โมเลกุลของสั้ารและแสั้ด้งผลในรูป็ของสั้เป็กตั้ร้มทีี�มีล้กษณะเฉพาะ
สั้ิ�งแวด้ล้อมในกระบวนการผลิตั้อาหารซึ่ึ�งเป็็นสั้่วนหนึ�งของมาตั้รการ ของสั้ารแตั้่ละช้นิด้ จำึงสั้ามารถูวิเคราะห์ที้�งเช้ิงคุณภาพและ
ควบคุมเช้ิงป็้องก้น (Preventive control measure) ด้้านการตั้รวจำ เช้ิงป็ริมาณ นิยมใช้้วิเคราะห์สั้ารอินทีรีย์ที้�งทีี�อยู่ในรูป็ของแข็งและ
ตั้ิด้ตั้ามสั้ิ�งแวด้ล้อม (Environmental monitoring) อีกที้�งมีความ ของเหลว เป็็นเทีคนิคทีี�รวด้เร็ว วิธิ์ีเตั้รียมตั้้วอย่างไม่ซึ่้บซึ่้อนและ

พยายามทีี�จำะตั้รวจำเช้้�อจำุลินทีรีย์ก่อโรคทีี�ป็นเป็้�อนในตั้้วอย่างอาหาร ไม่ทีำาลายตั้้วอย่าง ไม่ใช้้สั้ารเคมี ป็ระหย้ด้ และมีป็ระสั้ิทีธิ์ิภาพสัู้ง
โด้ยตั้รง จำึงเป็็นทีี�นิยมใช้้ในงานวิจำ้ยด้้านตั้่างๆ เช้่น ว้สั้ดุ้ศาสั้ตั้ร์ ช้ีวเคมี

วิทียาศาสั้ตั้ร์การแพทีย์ และวิทียาศาสั้ตั้ร์ช้ีวภาพ เป็็นตั้้น ใน
ป็ัจำจำุบ้นมีการเสั้ริมป็ระสั้ิทีธิ์ิภาพการทีำางานของเคร้�องโด้ยเช้้�อมตั้่อ
ก้บกล้องจำุลทีรรศน์ หร้อทีี�เรียกว่า FT-IR Imaging เพ้�อสั้ามารถูว้ด้
ตั้้วอย่างทีี�มีขนาด้เล็กและสั้ร้างเป็็นแผนทีี�ภาพทีางเคมี (Chemical
mapping) อีกที้�งมีการเช้้�อมตั้่อก้บแหล่งกำาเนิด้แสั้งซึ่ินโครตั้รอน
(Synchrotron FT-IR microspectroscopy) ซึ่ึ�งเป็็นแหล่งแสั้งทีี�มี

พล้งงานสัู้ง ช้่วยให้ได้้ผลการวิเคราะห์ทีี�มีความละเอียด้เช้ิงพ้�นทีี�สัู้ง
(Resolution) ทีำาให้ผลการวิเคราะห์มีความถููกตั้้องและน่าเช้้�อถู้อ
มากขึ�น
หลักการทำางาน การวิเคราะห์พ้นธิ์ะและหมู่ฟิังก์ช้้นของ
โมเลกุลสั้ารด้้วยเทีคนิคอินฟิราเรด้สั้เป็คโตั้รสั้โคป็ี ทีำาได้้โด้ยใช้้

การกระตัุ้้นสั้ารด้้วยพล้งงานแสั้ง เม้�อแสั้งผ่านสัู้่สั้ารอินทีรีย์ พ้นธิ์ะ
เคมีในโมเลกุลของสั้ารจำะดู้ด้กล้นพล้งงานแสั้งทีี�ค่าความยาวคล้�น
หนึ�ง ทีำาให้เกิด้ทีรานซึ่ิช้้นการสั้้�นของโมเลกุลได้้แก่ การย้ด้หร้อ
สั้เตั้รทีช้์ (แบบสั้มมาตั้รและไม่สั้มมาตั้ร) และการงอหร้อเบนด้ิ�ง
(แบบซึ่ิสั้เซึ่่อริ�ง ร็อกกิ�ง เวกกิ�ง และทีวิสั้ตั้ิ�ง) ซึ่ึ�งรูป็แบบการสั้้�นมีความ
จำำาเพาะก้บหมู่ฟิังก์ช้้น เช้่น พ้นธิ์ะคู่ พ้นธิ์ะสั้าม หมู่คาร์บอนิล

90 OC
90 FOOD FOCUS THAILANDFOOD FOCUS THAILAND
OCT 2022T 2022
22/9/2565 BE 17:05
88-94_Strong QC&QA_Micro.indd 90
88-94_Strong QC&QA_Micro.indd 90 22/9/2565 BE 17:05