Page 56 - FoodFocusThailand No.202 January 2023

ปรีีชา ไกรีสุุธา
SOURCE OF ENGINEER
SOURCE OF ENGINEER
Preechar Khaisutha
Sales & Marketing Assistant Manager (Industrial)
Lubricants Marketing Dept.
ENEOS (Thailand) Co., Ltd.
preechar@eneos.co.th
Choosing the Right Lubricant

for Food and Beverage

Processing Machinery

แนวทางการเลืือกใช้้สารหลื่อลืื�นให้เหมาะกับเครื�องจัักร
ในอุตสาหกรรมอาหารแลืะเครื�องดื่ื�ม

การเลืือกใช้้สารหลื่อลืื�นที่่�สัมผััสกับอาหารอย่่างเหมาะสมม่ความสำคัญแลืะจำำเป็็นอย่่างย่่�งต่่อผั้้ผัลื่ต่อาหาร เนื�องจำากการป็นเป็้�อน
ของสารหลื่อลืื�นลืงในอาหารก่อให้เก่ดอันต่ราย่ต่่อผั้้บร่โภค แลืะนำไป็ส้่ความส้ญเส่ย่ที่่�ป็ระเม่นค่าไม่ได้ ป็ัจำจำุบันการป็นเป็้�อนของ

สารเคม่ที่างการเกษต่ร การป็ลือมแป็ลืงอาหาร หรืออาหารเป็็นพิ่ษ ลื้วนส่งผัลืให้ผั้้บร่โภคต่ระหนักถึึงความป็ลือดภัย่ของกระบวนการ
ผัลื่ต่ แลืะการบร่โภคอาหารมากขึ�น ดังนั�น อุต่สาหกรรมอาหารจำึงต่้องเสร่มสร้างความป็ลือดภัย่ แลืะให้ความสำคัญกับการผัลื่ต่
เป็็นอันดับแรก

บีริษััทำผู้ผลิตัอ่าหารและเคุร่�อ่งด่�มรายัใหญ่ในตั่างประเทำศหลายับีริษััทำ ผสมระหว่่างการแปรรูปก็ไม่สามารถทำำาให้จารบีีอ่่อ่นตััว่ลง นอ่กจากนี� ยัังมี
กำาลังดำาเนินการให้โรงงานคุู่คุ้าขอ่มาตัรฐานรับีรอ่งด้านคุว่ามปลอ่ดภูัยัสำาหรับี คุุณสมบีัตัิป้อ่งกันการเกิดสนิม เน่�อ่งจากการใช้้ Aluminum complex ทำี�มี
o
การผลิตัอ่าหาร หร่อ่ FSSC 22000 ซึ่ึ�งเป็นมาตัรฐานทำี�ได้รับีการยัอ่มรับีใน คุุณสมบีัตัิทำนตั่อ่คุว่ามร้อ่นสูง (Dropping point : 242 C) จึงสามารถนำาไป
ระดับีสากล และแสดงให้เห็นถึงคุว่ามมุ่งมั�นตั่อ่คุว่ามปลอ่ดภูัยัอ่าหารขอ่ง ใช้้ในตัำาแหน่งหล่อ่ล่�นทำี�มีอุ่ณหภููมิสูงได้อ่ยั่างมีประสิทำธิิภูาพ
ผู้ผลิตัในกรณีขอ่งการใช้้สารหล่อ่ล่�นในอุ่ตัสาหกรรมอ่าหาร สามารถแบี่ง น้ำำ�ามััน้ำหล่่อล่่�น้ำคุุณภาพสุูงที่ี�ออกแบบมัาเฉพาะเคุรี่�องจัักรีผล่ิต
2
ตัามหลัก HACCP ได้เป็น 3 แนว่ทำาง คุ่อ่ อาหารี เป็นผลิตัภูัณฑ์์ทำี�ได้รับีการรับีรอ่งตัามมาตัรฐาน NSF 3H และ H1
1. ไม่ใช้้สารหล่อ่ล่�น ซึ่ึ�งผลิตัจากว่ัตัถุดิบีทำี�มาจากพ่ช้เป็นส่ว่นประกอ่บีพ่�นฐาน (Base oil) และ
2. มีมาตัรการป้อ่งกันในกรณีการจัดการกับีการรั�ว่ไหลหร่อ่การสัมผัส เตัิมสารเพิ�มคุุณภูาพทำี�กำาหนดไว่้ตัามมาตัรฐานขอ่ง Japanese Standards
สารหล่อ่ล่�น of Food Additives จึงมีคุว่ามปลอ่ดภูัยัตั่อ่ร่างกายัสูง สารหล่อ่ล่�นช้นิดนี�
3. ใช้้สารหล่อ่ล่�นทำี�ได้รับีอ่นุญาตัให้สัมผัสได้โดยับีังเอ่ิญ ถูกอ่อ่กแบีบีมาให้ใช้้กับีเคุร่�อ่งจักรในสายัการผลิตัอ่าหารโดยัเฉพาะ มี
โดยัข้อ่กำาหนดขอ่งการใช้้สารหล่อ่ล่�น ระบีุว่่า หากผู้ผลิตัไม่สามารถดำาเนิน คุุณภูาพสูง และป้อ่งกันการเกิดปฏิิกิริยัาอ่อ่กซึ่ิเดช้ันกับีอ่ากาศได้ดี
การตัามข้อ่ (1) และข้อ่ (2) ได้นั�น ตั้อ่งเป็นสารหล่อ่ล่�นทำี�ตัรงตัามข้อ่กำาหนด ด้ว่ยักรรมว่ิธิีการผลิตัทำี�มีคุว่ามบีริสุทำธิิ�สูง จึงหมดปัญหาด้านสี กลิ�น การ
ในข้อ่ (3) จึงจะสอ่ดคุล้อ่งกับีมาตัรฐาน HACCP ว่่าด้ว่ยัเร่�อ่งผลิตัภูัณฑ์์ เร่อ่งแสง และทำี�สำาคุัญทำี�สุด คุ่อ่ ผลิตัจากว่ัตัถุดิบีทำี�เป็นพ่ช้ จึงสามารถใช้้ใน
สารหล่อ่ล่�นสำาหรับีเคุร่�อ่งจักรในสายัการผลิตัอ่าหาร โดยัสารหล่อ่ล่�นทำี�ใช้้ใน ตัำาแหน่งทำี�ตั้อ่งสัมผัสกับีอ่าหารได้โดยัตัรง
กระบีว่นการผลิตัอ่าหาร (Food machinery lubricant) มีหลายัประเภูทำ อ่าทำิ น้ำำ�ามััน้ำหล่่อล่่�น้ำคุอมัเพรีสุเซอรี์ เป็นสารหล่อ่ล่�นทำี�ใช้้นำ�ามันสังเคุราะห์
3
นำ�ามันไฮดรอ่ลิก นำ�ามันเกียัร์ นำ�ามันเคุร่�อ่งอ่ัดอ่ากาศ นำ�ามันอ่เนกประสงคุ์ และ เป็นส่ว่นประกอ่บีพ่�นฐาน (Base oil) และได้รับีการจดทำะเบีียันตัามมาตัรฐาน
จารบีี ซึ่ึ�งสารหล่อ่ล่�นเหล่านี�ตั้อ่งได้รับีการจดทำะเบีียันตัามมาตัรฐาน NSF NSF H1 เหมาะสำาหรับีเคุร่�อ่งอ่ัดอ่ากาศแบีบีโรตัารี หร่อ่แบีบีเกลียัว่ทำี�ใช้้
International สหรัฐอ่เมริกา และใช้้ว่ัตัถุดิบีตัามข้อ่กำาหนดขอ่งอ่งคุ์การ ระบีบีหล่อ่ล่�นแบีบีนำ�ามันทำ่ว่ม (Oil flooded) โดยัเฉพาะเคุร่�อ่งทำี�ผลิตัจาก
อ่าหารและยัาแห่งสหรัฐอ่เมริกา (FDA) รว่มถึงผ่านการรับีรอ่งตัาม HACCP ประเทำศญี�ปุ�น และเคุร่�อ่งทำี�มีแบีริ�งเป็นเหล็กเหนียัว่ หร่อ่เหล็กผสม จากการ
โดยัทำั�ว่ไป นำ�ามันหล่อ่ล่�นทำี�ผลิตัจากนำ�ามันสังเคุราะห์จะมีอ่ายัุการใช้้งาน ทำดสอ่บีอ่ายัุการใช้้งานด้ว่ยัว่ิธิีการเตัิมอ่อ่กซึ่ิเจนเข้าไปในนำ�ามันภูายัใตั้ตััว่เร่ง
ยัาว่นานกว่่านำ�ามันหล่อ่ล่�นทำี�สกัดจากนำ�ามันแร่ โดยัตััว่อ่ยั่างขอ่งสารหล่อ่ล่�น ปฏิิกิริยัา (ทำอ่งแดงและเหล็ก) ทำี�อุ่ณหภููมิ 120 C จากนั�นกรอ่งนำ�ามัน (Filter
o
ทำี�ใช้้ในอุ่ตัสาหกรรมอ่าหาร แสดงดังนี� 0.8 μm) ตัามรอ่บีระยัะเว่ลาทำี�กำาหนด แล้ว่ประเมินอ่ายัุการใช้้งานจาก
จัารีบีอเน้ำกปรีะสุงคุ์ปรีะสุิที่ธิภาพสุูง เป็นผลิตัภูัณฑ์์นำ�ามันหล่อ่ล่�นทำี� นำ�าหนักขอ่ง Sludge ทำี�เกิดขึ�น ให้ผลการทำดลอ่งแสดง ดังรูป
1
ได้รับีการจดทำะเบีียันตัามมาตัรฐาน NSF H1 เพ่�อ่ใช้้สำาหรับีหล่อ่ล่�นเคุร่�อ่งจักร การเล่อ่กใช้้สารหล่อ่ล่�นทำี�ผ่านการรับีรอ่งมาตัรฐานเป็นปัจจัยัสำาคุัญใน
ในสายัการผลิตั การแปรรูปอ่าหาร ระบีบีลำาเลียัง และระบีบีบีรรจุ เป็นตั้น โดยั การป้อ่งกันไม่ให้สารหล่อ่ล่�นปนเป้�อ่นเข้าสู่กระบีว่นการผลิตั และคุว่บีคุุม
จารบีีอ่เนกประสงคุ์นี� (Base oil) ผลิตัจากสารประกอ่บีอ่ะลูมิเนียัม (Aluminum คุว่ามเสี�ยังทำี�อ่าจจะเกิดขึ�นกับีผลิตัภูัณฑ์์อ่าหารให้เหล่อ่น้อ่ยัทำี�สุด จึงช้่ว่ยัเพิ�ม
complex) ผสมกับีนำ�ามันขาว่ (White oil) เกรดอ่าหาร จึงสามารถล้างอ่อ่ก คุว่ามมั�นใจในการผลิตัอ่าหาร และคุว่ามปลอ่ดภูัยัขอ่งอ่าหาร ตัลอ่ดจนยัก
ได้ง่ายัด้ว่ยันำ�ากลั�น หร่อ่นำ�าทำั�ว่ไปทำี�ใช้้ในกระบีว่นการผลิตั แม้ว่่าจะมีนำ�าเข้ามา ระดับีคุุณภูาพอ่าหารให้สูงขึ�น

56 FOOD FOCUS THAILAND JAN 2023

22/12/2565 BE 10:22
56-57_Source of Engineer_Eneos.indd 56
56-57_Source of Engineer_Eneos.indd 56 22/12/2565 BE 10:22