Page 58 - FoodFocusThailand No.194 May 2022
P. 58
STRONG QC &
STRONG QC & QAQA
โอริิกามิิเซนเซอริ์ริ่วมิกับสมิาริ์ทโฟน
สำหริับการิปริะเมิินสาริตกค้้างยาปฏิิชีีวนะในอาหาริ
ยาปฏิิชีีวนะถููกใชี้อย่างแพร่่หลายในฟาร่์มเลี�ยงสััตว์เพ่�อควบคุมและร่ักษาโร่คจากการ่ติดเชี่�อแบคทีีเร่ีย หร่่อแม้กร่ะทีั�งเพ่�อเพิ�ม
การ่เจร่ิญเติบโตของสััตว์เลี�ยง แต่เพร่าะสัามาร่ถูหาและเข้าถูึงยาได้ง่ายและยามีปร่ะสัิทีธิิภาพทีี�ดี จึงนำไปสัู่การ่ใชี้ยาปฏิิชีีวนะในทีาง
ทีี�ผิิด จากร่ายงานทีางสัถูิติพบว่า ยาปฏิิชีีวนะเหล่านี�ตกค้างอยู่ในกลุ่มสััตว์เศร่ษฐกิจปร่ะเภทีต่างๆ เชี่น โคเน่�อ สัุกร่ แกะ และไก่
ซึ่่�งการตกค้้างของยาปฏิิชีีวนะในปริมาณที่ี�มากเกินกำาหนด สามารถก่อให้เกิด ดร. สุุดเขต ไชโย
ผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์ได้ และถ้าหากได้รับในปริมาณที่ี�ไม่เหมาะสมในระยะ Dr. Sudkate Chaiyo
Lecturer and researcher
ยาวอาจนำาไปส่่ภาวะแที่รกซึ่้อนต่างๆ เชี่น ปฏิิกิริยาการแพ้และก่อให้เกิดมะเร็งได้ The Institute of Biotechnology and Genetic Engineering,
ในที่ี�สุด ที่ี�สำาค้ัญไปกว่านั�น ยาปฏิิชีีวนะที่ี�ตกค้้างอาจจะนำาไปส่่การ กลายพันธุ์ุ์ของ Chulalongkorn University
Sudkate.c@chula.ac.th
เชี้�อแบค้ที่ีเรียชีนิดใหม่ที่ี�ด้�อยา อันจะส่งผลร้ายต่อมนุษย์และเกิดโรค้ในสัตว์ที่ี�ไม่
สามารถรักษาให้หายได้ ปัญหาข้างต้นได้แพร่กระจายเป็นวงกว้าง และเป็นปัญหา Plasmon Resonance; SPR) เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตาม เที่ค้นิค้เหล่านี�ยังมี
สำาค้ัญของวงการสาธุ์ารณสุขในทีุ่กประเที่ศที่ั�วโลก จนองค้์การอนามัยโลก (World ข้อจำากัดเร้�องของเค้ร้�องม้อที่ี�ต้องที่ำาการที่ดลองในห้องปฏิิบัติการ ซึ่่�งหมายถ่ง
Health Organization; WHO) ได้ประกาศให้ปัญหาการด้�อยาของเชี้�อแบค้ที่ีเรีย การเพิ�มเวลาและค้่าใชี้จ่ายในการส่งตัวอย่างเพ้�อที่ำาการวิเค้ราะห์ อีกที่ั�งอุปกรณ์
เป็น “ปััญหาสุำาคััญเร่งด่วนที่่�สุุดที่่�เกิิดข้�นในทีุ่กิภููมิิภูาคัที่ั�วโลกิและทีุ่กิคัน มีค้วามจำาเพาะ ซึ่ับซึ่้อน และที่ี�สำาค้ัญค้้อมีราค้าแพง อีกที่ั�งยังใชี้เวลาในการ
ล้วนจะต้องได้รับผลกิระที่บจากิปััญหาน่� ไมิ่ว่าวัยใดหรือปัระเที่ศใดกิ็ตามิ" วิเค้ราะห์ที่ี�ยาวนาน ดังนั�นเที่ค้นิค้นี�จ่งอาจไม่เหมาะสำาหรับประเที่ศที่ี�มี
ออกซึ่ีเตตราไซึ่ค้ลีน (Oxytetracycline; OTC) เป็นยาที่ี�นิยมใชี้กันมากที่ี�สุด ที่รัพยากรและบุค้ลากรจำากัด ซึ่่�งส่วนใหญ่แล้วเป็นประเที่ศ ที่ี�มีอาชีีพ
ในฟาร์มสัตว์เลี�ยง เม้�อเปรียบเที่ียบกับกลุ่มยาปฏิิชีีวนะที่ี�มีขายที่ั�วไป ดังนั�น เพ้�อ เกษตรกรรมเป็นหัวใจหลัก
กำาหนดค้่าการใชี้ OTC ให้ถ่กต้องตามกฎหมาย องค้์การอนามัยโลก (WHO) ได้ ดังนั�น จ่งเกิดเป้าหมายที่ี�จะพัฒนาเที่ค้นิค้และร่ปแบบใหม่ เพ้�อใชี้ในการ
กำาหนดค้่าส่งสุดสำาหรับยาปฏิิชีีวนะในเน้�อเย้�อที่ี�แตกต่างกันที่ี�ยอมรับได้ส่งสุดตาม ตรวจวัดการปนเป้�อนของ OTC ในผลิตภัณฑ์์ที่างการเกษตรและสัตว์เศรษฐกิจ
กฎหมายระหว่างประเที่ศและกฎหมายระดับชีาติ ค้้อ 0.1 มิลลิกรัมต่อลิตร ที่ี�สามารถตอบโจที่ย์ และแก้ไขข้อจำากัดของเที่ค้นิค้ที่ี�ใชี้ในปัจจุบันได้ ซึ่่�งอุปกรณ์
แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีการลักลอบใชี้ OTC ในปริมาณส่งเกินค้่าที่ี�กฎหมายกำาหนด
จ่งส่งผลให้มีการปนเป้�อนของยาปฏิิชีีวนะในผลิตภัณฑ์์ที่างการเกษตรและ
สัตว์เศรษฐกิจเพิ�มมากยิ�งข่�น และยังส่งผลโดยตรงต่อมนุษย์ โดยเพิ�มโอกาสใน
การได้รับการสะสมของ OTC ส่่ร่างกายในระยะยาว
จากการกำาหนดค้่ามาตรฐานของ OTC และการใชี้อย่างผิดกฎหมาย ที่ำาให้มี
การพัฒนาเที่ค้นิค้ต่างๆ ในการตรวจวัด OTC เพิ�มมากข่�น ไม่ว่าจะเป็นเที่ค้นิค้
เอนไซึ่ม์ลิ�งอิมม่โนแอสเสย์ (Enzyme-linked immunoassay; ELIZA) เที่ค้นิค้
โค้รมาโที่กราฟีของเหลวสมรรถนะส่ง(High Performance Liquid
Chromatography; HPLC) เที่ค้นิค้เซึ่อร์เฟสพลาสมอนเรโซึ่แนนซึ่์ (Surface
รูปัที่่� 1 ชีุดโอริกามิเซึ่นเซึ่อร์สำาหรับการประเมินสารตกค้้างยาปฏิิชีีวนะในอาหาร
Figure 1: Origami Sensor for Antibiotic Residue Evaluation in Food
58 FOOD FOCUS THAILAND MAY 2022
21/4/2565 BE 11:46
58-60_Strong QC&QA_Sudket.indd 58 21/4/2565 BE 11:46
58-60_Strong QC&QA_Sudket.indd 58