Page 67 - FoodFocusThailand No.206 MAY 2023
P. 67
SOURCE OF ENGINEER
ข้้อควรพิิจารณาในการออกแบบวางผัังโรงงาน การออกแบบผัังโรงงาน จากกรณีศึึกษาข้องอาคารผัลิิต
SMEs กลิ้วยอบ
การออกแบบวางผัังโรงงานผัลิิตขนาดเลิ็ก ควรพิิจารณา เมีื�อพิิจารณาจากกรณ่ศ้กษาโรงงานกลิ้วยอบขนาดเลิ็กของวิสาหกิจ
อันตรายต่างๆ ที่่�จะเกิดข้�นในอาหาร ที่ั�งสาเหตุที่าง ชุ้มีช้นแห่งหน้�ง เมีื�อวางผัังอย่างง่าย อาจจะใช้้วิธ่มีาตรฐานของการวาง
กายภาพิที่่�เกิดจากวัตถุุอันตรายต่างๆ สาเหตุที่างเคมี่ ผัังโรงงานที่ั�วไป็โดยเริ�มีจากการวิเคราะห์ขั�นตอนการผัลิิต จากนั�นสร้าง
จากสารเคมี่ที่่�ใช้้ในระหว่างกระบวนการผัลิิต หรือสาเหตุ แผันภูมีิการไหลิ ดูแผันภูมีิความีสัมีพิันธ์ จากนั�นวิเคราะห์จุดที่่�ต้อง
ที่างจุลิินที่ร่ย์ เช้่น เช้ื�อก่อโรคต่างๆ ป็รับป็รุงในผัังอาคารผัลิิต เพิื�อลิดค่าใช้้จ่ายในการขนย้ายวัสดุสิ�งของ
การออกแบบโรงงานผัลิิตในระดับรายย่อย จ้งมี่ความี ตรวจติดตามีจุดวิกฤติที่่�ต้องการควบคุมี (CCP) ได้ง่าย มี่ความีสะอาด
สำาคัญเช้่นเด่ยวกับโรงงานขนาดใหญ่ โดยควรจะมี่การ ไมี่เส่�ยงต่อการป็นเป็้�อนตามีหลิักการดังที่่�ได้กลิ่าวมีา
แยกพิื�นที่่�ที่่�มี่การควบคุมีความีสะอาด เช้่น พิื�นที่่�รับ ในรูป็ที่่� 1 จากแผันภูมีิขั�นตอนการผัลิิตที่างด้านซ้้าย อาจนำามีาสร้าง
วัตถุุดิบแลิะพิื�นที่่�เตร่ยมีวัตถุุดิบควรแยกออกจากกัน เป็็นแผันภูมีิการไหลิของกระบวนการผัลิิต (Process Flow Chart)
เป็็นต้น ต้องมี่มีาตรการแลิะการวางแผันความีป็ลิอดภัย ที่างด้านขวา โดยสัญลิักษณ์ต่างๆ ที่่�ใช้้ มี่ดังน่�
ในการที่ำางาน รวมีถุ้งการควบคุมีการป็นเป็้�อน ตั�งแต่การ
ควบคุมีดูแลิการป็นเป็้�อนจากสิ�งป็ฏิิกูลิ โรคติดต่อจาก
ผัู้ป็ฏิิบัติงาน อากาศที่่�หมีุนเว่ยนในสถุานที่่�ผัลิิต คุณภาพิ
นำ�าใช้้แลิะพิื�นผัิวต่างๆ ที่ั�งพิื�นผัิวที่ั�วไป็ในบริเวณการผัลิิต
แลิะพิื�นผัิวที่่�สัมีผััสกับอาหาร มี่การจัดตั�งมีาตรการรักษา
ความีสะอาดในระหว่างกระบวนการผัลิิต เช้่น มี่การ หลิังจากนั�น จ้งใช้้แผันภูมีิความีสัมีพิันธ์ของกิจกรรมีต่างๆ (Activity
ที่ำาความีสะอาดแลิะการฆ่่าเช้ื�อในพิื�นที่่�การผัลิิตของ Relationship Chart) เพิื�อช้่วยในการพิิจารณาการจัดวางตำาแหน่ง
ทีุ่กรอบการผัลิิต เป็็นต้น ของห้องหรือแผันกต่างๆ ในอาคารผัลิิต โดยที่ั�วไป็แลิ้ว จะมี่รหัสระดับ
ด้วยเหตุน่� ในการออกแบบวางผัังสถุานที่่�ผัลิิต
ขนาดเลิ็กของชุ้มีช้นหรือกิจการขนาดเลิ็กที่่�ใช้้หลิัก GHP
ควรพิิจารณาตั�งแต่แหลิ่งที่่�ตั�งของสถุานที่่�ผัลิิต ไมี่ควรตั�ง
อยู่ในพิื�นที่่�ที่่�เส่�ยงต่อการป็นเป็้�อนด้วยสาเหตุต่างๆ เช้่น
ไมี่ตั�งอยู่ในพิื�นที่่�ใกลิ้แหลิ่งนำ�าเส่ย มี่สัตว์พิาหะชุ้กชุ้มี
หรือพิื�นที่่�ที่่�มี่โอกาสเกิดมีลิพิิษสูง เช้่น โรงกำาจัดขยะ
โรงงานที่่�ก่อมีลิพิิษที่่�อาจมี่โลิหะหนัก โรงบำาบัดนำ�าเส่ย
หรือป็ุ�ยหมีัก ฯลิฯ โรงงานผัลิิตอาหารควรอยู่ในที่่�ที่่�มี่
ระบบสาธารณูป็โภคพิื�นฐานที่่�ด่ สามีารถุกำาจัดของเส่ย
ออกจากอาคารผัลิิตด้วยการระบายหรือขนส่งได้โดยง่าย
เพิื�อความีสะดวกต่อการรักษาความีสะอาดแลิะการบำารุง
รักษา
การวางผัังโรงงานผัลิิตขนาดเลิ็ก ควรมี่การพิิจารณา
แผันภูมีิกระบวนการผัลิิต แผันภูมีิความีสัมีพิันธ์ เช้่นเด่ยว
กับอาคารผัลิิตขนาดใหญ่ โดยพิิจารณาเส้นที่างการไหลิ
ของวัตถุุดิบ บุคลิากร วัสดุต่างๆ จนกระที่ั�งกลิายเป็็น
ผัลิิตภัณฑ์์ เพิื�อลิดการป็นเป็้�อนข้ามี ลิดต้นทีุ่นการขนย้าย
วัสดุแลิะใช้้เวลิาในการผัลิิตให้น้อยที่่�สุด แผันกที่่�
ไมี่เก่�ยวข้องกัน อาจมี่การกั�นผันังระหว่างกัน มี่การ
ควบคุมีความีสะอาดด้วยการออกแบบให้ของไหลิ
ไป็ในที่ิศที่างเด่ยวกันหากเป็็นไป็ได้ ที่ั�งน่� ข้�นกับ
ความีเหมีาะสมีของกิจการแต่ลิะแห่งด้วย
MAY 2023 FOOD FOCUS THAILAND 67
21/4/2566 BE 11:07
66-72_Source of eng_����.indd 67
66-72_Source of eng_����.indd 67 21/4/2566 BE 11:07