Page 53 - 148

STRONG QC & QA

เทคนิค Mass Spectrometry (MS) ไม่มีเทคนิคใดที่เหมาะสมไปกับทุกสิ่ง
เทคนิคการวิเคราะห์ชั้นสูง เทคนิคที่ดีที่สุดหรือมาตรฐานวิธีการวิเคราะห์ที่ดีที่สุดในการตรวจหาสารก่อภูมิแพ้นั้นไม่มีอยู่จริง
เทคโนโลยีที่ใหม่กว่าส�าหรับการตรวจวัดและหาปริมาณ ทั้งเทคนิค ELISA และ LFDs ล้วนเป็นเทคนิคทางเลือกที่มีการน�ามาใช้ในอุตสาหกรรมขนาดใหญ่
สารก่อภูมิแพ้ คือ เทคนิค Mass Spectrometry โดยเป็น ได้ผลการตรวจวิเคราะห์ที่รวดเร็ว ต้นทุนปานกลางจนถึงต�่า และบุคลากรสามารถได้รับการฝึกฝนให้
เทคโนโลยีการวิเคราะห์ชั้นสูงที่สามารถระบุแยกชนิด สามารถใช้เทคนิคดังกล่าวได้ ส�าหรับอุปสรรคบางอย่าง เช่น การวิเคราะห์ที่มีความเฉพาะมากๆ หรือ
โปรตีนและเปปไทด์ด้วยความแม่นย�าสูง โดยมีการน�า ตัวอย่างการวิเคราะห์ที่ต้องการการประมวลผลขั้นสูง เทคนิค PCR ก็จะให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่า ส่วนเทคนิค
มาใช้วิเคราะห์สารก่อภูมิแพ้ครั้งแรกในช่วงปลายปี Mass spectrometry นั้นก็นับว่ามีความเหมาะสมในบรรดาเทคโนโลยีที่มีการพัฒนาขึ้นในขณะนี้
1990 และผลการวิเคราะห์ส่วนใหญ่ก็ได้รับการเผยแพร่ แต่ก็ยังถือว่าอยู่ในช่วงเริ่มแรกส�าหรับการทดสอบสารก่อภูมิแพ้ อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
ตีพิมพ์ในช่วงไม่กี่ปีต่อมา เทคนิค Mass spectrometry ก็ได้กลายมาเป็นเทคนิคที่นักวิเคราะห์จ�านวนมากเลือกใช้ จึงคาดว่า
เทคโนโลยีนี้จะมีการน�ามาใช้กันมากขึ้นในการวิเคราะห์สารก่อภูมิแพ้ในอนาคตอันใกล้นี้

รูปที่ 2 หลักการท�างานของเทคนิค MS

ข้อดีหลักๆ ของการใช้เทคนิคนี้ในการตรวจสาร-
ก่อภูมิแพ้คือให้ผลของระดับความเชื่อมั่นในผลการ-
วิเคราะห์สูง โดยเป็นการใช้เครื่องมือวิเคราะห์เพื่อ
ตรวจวัดการเรียงตัวของสายเปปไทด์ต่อปริมาณโปรตีน
ตามทฤษฏีแล้วการตรวจจับเพียงสองถึงสามชิ้นส่วน
ของพันธะเปปไทด์ก็สามารถใช้วิเคราะห์สารก่อภูมิแพ้
ได้แล้ว
ข้อได้เปรียบของเทคนิคนี้คือแม้ว่าโปรตีนจะมีการ-
เสียสภาพหรือเปลี่ยนรูปร่างไปเนื่องจากสภาวะที่รุนแรง
ในการผลิต แต่ความน่าจะเป็นของการค้นหาอย่าง
น้อยหนึ่งชิ้นส่วนที่สมบูรณ์มีความเป็นไปได้ค่อนข้างสูง
โดยเปปไทด์ที่ได้รับการติดฉลากจะถูกเลือกจากฐาน
ข้อมูลหรือที่เคยได้รับการตีพิมพ์และต้องมีความจ�าเพาะ
สูงส�าหรับสารก่อภูมิแพ้ที่ต้องการตรวจหา นอกจากนี้
ยังต้องสามารถทนต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาวะ
ทางการผลิตในอุตสาหกรรมอาหารได้ด้วย
อย่างไรก็ตาม หลักการตรวจวัดการเรียงตัวของสาย
เปปไทด์นั้นไม่สามารถที่จะใช้เทคนิคการตรวจทาง
ระบบบภูมิคุ้มกันได้ เนื่องจากแอนติบอดี้จะต้องจับกับ
โครงสร้างของสารก่อภูมิแพ้แบบเฉพาะเจาะจง หากมี
การเปลี่ยนแปลงชิ้นส่วนโครงสร้างแม้เพียงเล้กน้อยก็จะ
ท�าให้การจับคู่กันของแอนติเจนและแอนติบอดี้นั้น
หยุดชะงัก นอกจากนี้ เทคนิค Mass Spectrometry
สามารถตรวจวัดสารก่อภูมิแพ้ได้หลายชนิดในชุด
การทดสอบเดียว จะเห็นว่าเทคนิคการวิเคราะห์ดังที่
กล่าวมานั้นได้รับความนิยมมากขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่าน
มา โดยหลักการส�าคัญของนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นมานี้ก็
เพื่อต้องการช่วยให้ตรวจหาสารก่อภูมิแพ้หลายๆ ชนิด
ในสารตัวอย่างได้ด้วยเทคนิควิธีการทดสอบเดียว

JUL 2018 FOOD FOCUS THAILAND 51