Page 42 - FoodFocusThailand No.165 December 2019
P. 42
SAFETY ALERT
SAFETY ALERT
ศาสตราจารย์ ดร.อลิสา วังใน
ภาควิชาชีวเคมี
คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Professor Alisa Vangnai, Ph.D.
Department of Biochemistry
Faculty of Science, Chulalongkorn University
alisa.v@chula.ac.th
ภัยใกล้ตัวจากยาฆ่าแมลงบนผักผลไม้:
ป้องกันอย่างไร?
สารปราบศัตรูพืชแบ่งเป็นกลุ่มหลักตามชนิดศัตรูพืชที่สารเหล่านี้ออกฤทธิ์ควบคุม ได้แก่ สารป้องกันก�าจัดวัชพืช สารก�าจัด
แมลงศัตรูพืช (สารเคมีเหล่านี้ไม่ได้เป็นยา แต่เรียกกันว่า “ยาฆ่าแมลง”) สารป้องกันและก�าจัดเชื้อราและโรคพืช และสารก�าจัด
หนูและสัตว์แทะ (EPA, 2019) สารเคมีเหล่านี้ถูกสังเคราะห์ขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์ในการควบคุมและลดปัญหาของศัตรูพืช
ในการเกษตรกรรม ส่งผลให้พืชหลักที่เพาะปลูกมีผลผลิตเพิ่มขึ้นและมีคุณภาพที่ดี (Aktar et al., 2009)
ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมที่มีการใช้สารปราบศัตรูพืชเหล่านี้ อย่างถูกวิธีหลังการใช้ ส�าหรับผู้บริโภคสามารถท�าได้โดยการล้างผักผลไม้ก่อน
เช่นเดียวกันกับประเทศต่างๆ ในโลก รายงานปริมาณการน�าเข้าของสาร รับประทานทุกครั้ง
เหล่านี้ของไทยในช่วงปี พ.ศ.2550-2559 เป็นสารป้องกันก�าจัดวัชพืช
ร้อยละ 62-79 สารก�าจัดแมลงศัตรูพืชร้อยละ 10-23 และสารป้องกันและ วิธีการชะล้างยาฆ่าแมลงที่ตกค้าง
ก�าจัดเชื้อราและโรคพืชร้อยละ 5-11 (กรมควบคุมมลพิษ, 2560) ถึงแม้ว่า รายงานขององค์กรต่างๆ ในประเทศไทยชี้ให้เห็นว่ามีการตรวจพบการตกค้างของ
สารเหล่านี้จะมีประโยชน์ต่อการเกษตรกรรม แต่มีรายงานว่าสารเหล่านี้ สารปราบศัตรูพืชกลุ่มต่างๆ บนผักผลไม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งยาฆ่าแมลงกลุ่ม
อาจส่งผลเป็นอันตรายต่อมนุษย์อย่างเฉียบพลันหากได้รับในปริมาณมาก ออร์กาโนฟอสเฟต กลุ่มคาร์บาเมต เป็นต้น (Panuwet et al., 2012) เนื่องจาก
และ/หรือ เป็นพิษสะสมเรื้อรัง หากได้รับสารเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง สารเหล่านี้ถูกใช้เพื่อป้องกันแมลงศัตรูพืชระหว่างการเพาะปลูกและเพื่อรักษา
นอกจากนี้ การตกค้างของสารเหล่านี้ในสิ่งแวดล้อมส่งผลเป็นอันตราย คุณภาพผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว การบริโภคผักผลไม้ที่มียาฆ่าแมลงตกค้างอยู่นั้น
ต่อมนุษย์ สิ่งมีชีวิตต่างๆ และส่งผลเสียต่อความสมดุลของระบบนิเวศ ก่อให้เกิดภาวะเสี่ยงอันตรายของผู้บริโภค ซึ่งก่อให้เกิดความสูญเสียทางด้านการ-
อีกด้วย (Bassil et al., 2007; Burns et al., 2013; Sanborn et al., 2007; รักษาพยาบาลของประเทศมากกว่าสิบล้านบาทต่อปี (ข้อมูลจากส�านักงานหลัก-
Tawatsin et al., 2015) การป้องกันภาวะเสี่ยงจากอันตรายของสาร ประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)) ดังนั้น เพื่อเป็นการป้องกันภาวะเสี่ยงนี้ มีข้อแนะน�า
เหล่านี้ ส�าหรับเกษตรกรและผู้ที่ท�างานโดยตรงกับสารปราบศัตรูพืช การชะล้างเพื่อลดปริมาณยาฆ่าแมลงตกค้างบนผลผลิตทางการเกษตรหลายวิธี
สามารถท�าได้โดยการใช้อย่างถูกวิธี ไม่สัมผัสโดยตรงกับสาร สวมเสื้อผ้า ตัวอย่างข้อแนะน�าการล้างผักผลไม้จากส�านักงานคณะกรรมการอาหารและยา
มิดชิดและสวมอุปกรณ์ป้องกันระหว่างใช้สาร รวมทั้งชะล้างร่างกาย กระทรวงสาธารณสุข ได้แก่ การใช้โซเดียมไบคาร์บอเนต (ผงฟูหรือเบกกิ้งโซดา)
42 FOOD FOCUS THAILAND DEC 2019
42-45_Safety Alert_Pesticife.indd 42 20/11/2562 BE 17:51
