Page 54 - FoodFocusThailand No.215 FEBRUARY 2024

STRATEGIC R&D

3. หญ้้าหวาน (Stevia) เป็็นพืืชป็ระเภทล้้มลุ้กท่�ม่อายุุยุืนนาน กฎระเบีียบีสำหรับีผู้้�ผู้ลิิต นำเข้�า ข้ายหรือโฆษณาผู้ลิิตภััณฑ์์
หล้ายุป็ีแล้ะม่สารให้ความหวานโดยุธรรมชาติิท่�ชื�อว่าสติ่วิโอไซด์ สมุุนไพร
(Stevioside) ซ่�งม่ความหวานมากกว่านำ�าติาล้ทรายุ 300 เท่า แล้ะ สำาหรับผู้้้ท่�ป็ระสงค์จึะป็ระกอบกิจึการในการผู้ล้ิติ นำาเข้า หรือขายุ
สารร่บาวดิโอไซด์ เอ (Rebaudioside A) ซ่�งม่ความหวานมากกว่า ผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร ม่ข้อควรพืิจึารณาติามพืระราชบัญ้ญ้ัติิผู้ล้ิติภัณฑ์์
นำ�าติาล้ทรายุถึ่ง 450 เท่า ด้วยุความพืิเศษน่� จึ่งทำาให้หญ้้าหวาน สมุนไพืร พื.ศ. 2562 ดังน่�
ได้รับความนิยุมในกลุ้่มผู้้้บริโภคท่�รักสุขภาพืแล้ะถึ้กนำามาใช้ใน “ผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร” หมายุความว่า ยุาจึากสมุนไพืร รวมถึ่งยุาแผู้น
อุติสาหกรรมอาหาร โดยุป็ัจึจึุบันม่การนำาหญ้้าหวานมาใช้ใน ไทยุ ยุาพืัฒนาจึากสมุนไพืร ยุาแผู้นโบราณ (ยุาคน) ยุาติามองค์ความร้้
การบริโภคทั�งหมด 5 ร้ป็แบบ ได้แก่ ใบอบแห้ง ใบแห้งบดสำาหรับชง ทางเล้ือกท่�รัฐมนติร่ว่าการกระทรวงสาธารณสุขป็ระกาศ นอกจึากน่�ยุัง

แบบสำาเร็จึร้ป็ (ชาหญ้้าหวาน) ใบสด ใบแห้งบดสำาหรับใช้แทนนำ�าติาล้ หมายุความรวมถึ่ง ผู้ล้ิติภัณฑ์์จึากสมุนไพืร เพืื�อให้เกิดผู้ล้ติ่อสุขภาพื
(หญ้้าหวานผู้ง) แล้ะสารสกัดจึากหญ้้าหวาน โดยุม่การนำาสารสกัด การทำางานด่ข่�น เสริมสร้างโครงสร้าง ล้ดป็ัจึจึัยุเส่�ยุงติ่อการเกิดโรค หรือ
จึากหญ้้าหวานมาใช้แทนนำ�าติาล้ หรือใช้ทดแทนนำ�าติาล้บางส่วน วัติถึุท่�มุ่งหมายุสำาหรับใช้เป็็นส่วนผู้สมในการผู้ล้ิติผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรด้วยุ
นอกจึากนั�น สารสติ่วิโอไซด์ยุังม่ความทนทานติ่อกรดแล้ะความร้อน ความหมายุติามบทนิยุาม มาติรา 4 ซ่�งผู้้้ท่�ป็ระสงค์จึะผู้ล้ิติ นำาเข้า หรือขายุ
ได้ด่ จึ่งสามารถึนำามาใช้ในผู้ล้ิติภัณฑ์์อาหารแล้ะเครื�องดื�มได้อยุ่าง ผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร จึะติ้องยุื�นคำาขออนุญ้าติสำาหรับผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร
หล้ากหล้ายุ เช่น นำ�าอัดล้ม ชาเข่ยุว ขนม เบเกอร่ แยุม เยุล้ล้่ ไอศกร่ม ติามมาติรา 6 (1) หรือขอข่�นทะเบ่ยุนติำารับผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรสำาหรับ
ล้้กอม หมากฝรั�ง แล้ะซอสป็รุงรส ฯล้ฯ โดยุหญ้้าหวานเป็็นสารให้ ผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรติามมาติรา 6 (2) หรือขอจึดแจึ้งรายุล้ะเอ่ยุดผู้ล้ิติภัณฑ์์
ความหวานท่�ได้รับอนุญ้าติให้ใช้ไม่น้อยุกว่า 30 ป็ระเทศ เช่น ญ้่�ป็ุ�น สมุนไพืรสำาหรับผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร ติามมาติรา 6 (3) ติามหล้ักเกณฑ์์แล้ะ
จึ่น เกาหล้่ แคนาดา ออสเติรเล้่ยุ นิวซ่แล้นด์ มาเล้เซ่ยุ อินโดน่เซ่ยุ วิธ่การท่�กฎหมายุกำาหนดแล้ะเมื�อผู้้้อนุญ้าติออกใบอนุญ้าติ หรือข่�นทะเบ่ยุน
แล้ะม่แนวโน้มท่�จึะม่การอนุญ้าติให้ใช้ในป็ระเทศติ่างๆ เพืิ�มมากข่�น ติำารับผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร หรือได้รับการจึดแจึ้งแล้้ว จึ่งจึะผู้ล้ิติ นำาเข้า หรือ
โดยุกระทรวงสาธารณสุขของไทยุป็ระกาศอนุญ้าติให้ม่การผู้ล้ิติแล้ะ ขายุผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรนั�นได้ ทั�งน่� ติามความในมาติรา 17 มาติรา 34 แล้ะ
จึำาหน่ายุหญ้้าหวานในป็ระเทศไทยุติั�งแติ่ พื.ศ. 2545 (ป็ระกาศ มาติรา 45
กระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่� 262) พื.ศ. 2545 เรื�อง สติ่วิโอไซด์แล้ะ นอกจึากน่� ผู้้้ท่�ป็ระสงค์จึะโฆษณาผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรหรือคุณป็ระโยุชน์
อาหารท่�ม่ส่วนผู้สมของสติ่วิโอไซด์) แล้ะป็ระกาศให้สารสกัดสติ่วิออล้ ของผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร จึะติ้องได้รับใบอนุญ้าติจึากผู้้้อนุญ้าติก่อน
ไกล้โคไซด์เป็็นวัติถึุเจึือป็นอาหาร ติั�งแติ่ป็ี พื.ศ. 2556 (ป็ระกาศ ติามความในมาติรา 70 แล้ะในการโฆษณาม่ข้อห้ามดังน่� 1) ห้ามไม่ให้ม่

กระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่� 360) พื.ศ. 2556 เรื�อง สติ่วิออล้ไกล้โคไซด์) การโอ้อวดสรรพืคุณหรือวัติถึุอันเป็็นส่วนป็ระกอบของผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร
โดยุสารสกัดจึากหญ้้าหวานท่�อนุญ้าติให้ใช้เป็็นส่วนป็ระกอบใน ว่าสามารถึบำาบัดรักษา บรรเทา หรือป็้องกันโรคหรือความเจึ็บป็�วยุได้อยุ่าง
อาหารจึะติ้องม่ป็ริมาณสารในกลุ้่มสติ่วิออล้ไกล้โคไซด์รวมทั�งหมด ศักดิ�สิทธิ� หรือติามความเชื�อส่วนบุคคล้ หรือสามารถึรักษาโรคให้หายุขาดได้
ไม่น้อยุกว่าร้อยุล้ะ 95 ของนำ�าหนักแห้ง ซ่�งอ้างอิงจึากมาติรฐาน 2) ห้ามใช้ถึ้อยุคำาอื�นใดท่�ม่ความหมายุในทำานองเด่ยุวกัน หรือแสดง
องค์การอาหารแล้ะเกษติรแห่งสหป็ระชาชาติิแล้ะองค์การอนามัยุโล้ก สรรพืคุณอันเป็็นเท็จึ เกินความจึริง 3) ห้ามทำาให้เข้าใจึผู้ิดในสรรพืคุณของ
(Codex 2010: JECFA Monograph (2010) INS no. 960) ผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรนั�น หรือทำาให้เข้าใจึว่าม่วัติถึุใดเป็็นส่วนป็ระกอบ ซ่�ง
4. เห็ดขี้้�ควาย (Magic mushroom) สารเคม่ท่�สำาคัญ้ในเห็ด ความจึริงไม่ม่วัติถึุหรือส่วนป็ระกอบนั�น 4) ห้ามรับรองหรือยุกยุ่องสรรพืคุณ
ข่�ควายุม่ 2 ชนิด คือ ไซโล้ไซบ่น (Psilocybine) แล้ะไซโล้ซ่น (Psilocine) ของผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรโดยุบุคคล้ คณะบุคคล้ หรือสถึาบันใดๆ เว้นแติ่
เมื�อไซโล้ไซบ่นเข้าร่างกายุจึะถึ้กเป็ล้่�ยุนเป็็นไซโล้ซ่น หากบริโภค การโฆษณาซ่�งกระทำาโดยุติรงติ่อผู้้้ป็ระกอบวิชาช่พืเวชกรรม ผู้้้ป็ระกอบวิชาช่พื
เข้าไป็จึะทำาให้ม่อาการเมาแล้ะเคล้ิบเคล้ิ�ม เนื�องจึากสารไซโล้ไซบ่น ทันติกรรม ผู้้้ป็ระกอบวิชาช่พืเภสัชกรรม ผู้้้ป็ระกอบวิชาช่พืการแพืทยุ์
แล้ะไซโล้ซ่นม่ฤทธิ�ติ่อระบบป็ระสาทอยุ่างรุนแรง จึ่งทำาให้ม่อาการ แผู้นไทยุ แล้ะผู้้้ป็ระกอบวิชาช่พืการแพืทยุ์แผู้นไทยุป็ระยุุกติ์ ซ่�งผู้้้ป็ระกอบ
คล้้ายุกับผู้้้ท่�เสพืแอล้เอสด่ (Lysergic Acid Diethylamide; LSD) วิชาช่พืดังกล้่าวติ้องได้รับอนุญ้าติให้โฆษณาแล้้ว ทั�งน่� ติามความใน
โดยุในอด่ติไม่พืบว่าเห็ดข่�ควายุม่ป็ระโยุชน์ทางการแพืทยุ์แล้ะถึ้กจึัด มาติรา 74
อยุ้่ในวัติถึุออกฤทธิ�ป็ระเภท 1 ติามป็ระมวล้กฎหมายุยุาเสพืติิด ผู้้้ใดท่�ไม่ป็ฏิิบัติิติามบทบัญ้ญ้ัติิของกฎหมายุดังกล้่าวข้างติ้น ไม่ว่าจึะ
แติ่ในป็ัจึจึุบันเริ�มม่งานวิจึัยุท่�นำาเห็ดข่�ควายุมาใช้ในการรักษาโรค เป็็นเรื�องการผู้ล้ิติ นำาเข้า ขายุ หรือการโฆษณาผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืร จึะม่
หดห้่ ซ่มเศร้า ซ่�งม่ผู้ล้การรักษาท่�ด่กว่ายุาติ้านโรคซ่มเศร้าท่�ใช้กัน ความผู้ิดแล้ะติ้องรับโทษทางอาญ้า ซ่�งม่ทั�งโทษจึำาคุกแล้ะโทษป็รับ
ในป็ัจึจึุบันถึ่ง 4 เท่า ถึ่งแม้ว่าในติ่างป็ระเทศเห็ดข่�ควายุจึะกล้ายุเป็็น ด้วยุเหติุว่าผู้ล้ิติภัณฑ์์สมุนไพืรเป็็นผู้ล้ิติภัณฑ์์ท่�ส่งผู้ล้กระทบติ่อสุขภาพื
ส่วนหน่�งของแพืทยุ์ทางเล้ือก แติ่สำาหรับป็ระเทศไทยุจึำาเป็็นท่�จึะติ้อง ของป็ระชาชนทั�งผู้้้อุป็โภคแล้ะผู้้้บริโภคนั�นเอง

จึับติามองกันติ่อไป็ว่าจึะได้รับการป็ล้ดล้็อกอยุ่างกัญ้ชาแล้ะกระท่อม
หรือไม่
More Information Service Info C008
54 FOOD FOCUS THAILAND FEB 2024

19/1/2567 BE 18:55
52-56_Strategic R&D_�������.indd 54
52-56_Strategic R&D_�������.indd 54 19/1/2567 BE 18:55