e-magazine - page 20

FOOD INGREDIENTSASIA
SUPPLEMENT 20
แนวโน้มและทิศทางของตลาดอาหารฮาลาลของไทย
ค�าว่า “ฮาลาล” ตามภาษาอาหรับ มีความหมายว่า อนุมัติ เมื่อผนวกเข้ากับ
ศาสนา จึงหมายถึงสิ่งที่ศาสนาอนุมั ติให้กระท�าได้ เช่ น อนุมั ติให้กิน อนุมั ติให้ดื่ม
อนุมั ติให้ใช้สอย เป็ นต้น ดังนั้น อาหารฮาลาลที่เรามักได้ยิ นกัน จึงหมายถึ ง
อาหารที่อนุ มัติให้มุ สลิมบริโภคได้ ซึ่งหมายถึงอาหารที่ปราศจากสิ่งต้ องห้ามตาม
ศาสนบัญญัติอิสลามหรือที่ เรียกตามภาษาอาหรับว่า “ฮารอม”
ปัจจุบันตลาดอาหารฮาลาลมีความน่าสนใจอันเนื่องจาก2 เหตุผลส�าคัญคือ
การเพิ่มขึ้ นของประชากรมุ สลิมทั่วโลก จากการรายงานการคาดการณ์ จ�านวน
ประชากรมุสลิม พบว่าประชากรมุสลิมมีการขยายตัวรวดเร็วจาก 1.6 พันล้านคน
ในปี 2553 เป็น2.2พันล้ านคนในปี 25731 โดยมีประชากรมุสลิมหนาแน่นใน50
ประเทศทั่วโลกสร้างเศรษฐกิจฮาลาลในปี 2554 เท่ากับ3ล้านล้านเหรียญสหรัฐ
เฉพาะอาหารฮาลาลมี มูลค่า 700,000 ล้ านเหรียญสหรัฐ เป็ นการค้าระหว่าง
ประเทศ 300,000 ล้ านเหรียญสหรัฐ2 และอีกเหตุผลหนึ่ งที่ท� าให้ตลาดฮาลาล
มีการขยายตั วเนื่องจากความเชื่อมั่นของผู้บริโภคต่อมาตรฐานสินค้ าฮาลาลที่เป็น
เช่นนี้เพราะการผลิตอาหารฮาลาลนั้นจ�าเป็นต้ องด�าเนินการตามศาสนบัญญั ติ
อิสลาม ดังนั้น อาหารฮาลาลจึ งไม่เพี ยงแต่ปราศจากสิ่งฮารอม แต่ ยังต้องสะอาด
ถูกสุขลักษณะและปลอดภัยจากอันตรายทั้งทางกายภาพชีวภาพและเคมีอีกด้วย
ท�าความเข้าใจเรื่องฮาลาลตามมาตรฐานฮาลาลประเทศไทย
ฮาลาลมี ทั้งสิ่งที่เป็ นอาหารและมิใช่อาหาร รวมทั้งการบริการในกรณีอาหาร
โอกาสการปนเปื้อนอาจเกิดขึ้นได้ตั้งแต่การคัดเลือกวัตถุดิบกระบวนการผลิตและ
แปรรูป การขนส่ง/การเคลื่อนย้าย การจัดเก็บและการจั ดจ�าหน่ายกระทั่งถึงมือ
ผู้บริโภคกรณีเนื้อสัตว์บกและสัตว์ปีกที่ ฮาลาลต้องผ่านการเชือดตามศาสนบัญญัติ
อิสลาม หากมี การสัมผั สกั บนญิสหรื อสิ่ งสกปรกต้ องช� าระล้างอย่ างถูกต้อง
จึงจ�าเป็ นต้องระมัดระวังกระบวนการผลิตทุกขั้ นตอน การปนเปื้อนสิ่งฮารอม
หากเกิดขึ้ นโดยไม่มี การขจัดย่อมส่งผลกระทบเชิงลบต่อความเชื่ อทางศาสนา
และหลักศรัทธาของผู้บริ โภคมุสลิมฮารอมจึงนับเป็นอันตรายด้านจิ ตวิญญาณ
การจัดแบ่งกลุ่มวัตถุดิบและส่วนผสมฮาลาล
มั กมีความเข้ าใจผิดเกิดขึ้นบ่อยครั้งว่ าฮาลาล-ฮารอม อิสลามแบ่งแยกออก
จากกันคล้ายสี ขาวแยกออกจากสีด�าในข้อเท็จจริงนั้นแม้อิสลามจะก�าหนดฮารอม
ให้เป็ นเสมือนสีด�าที่ห้ามเข้าไปแตะต้องหรือยุ ่งเกี่ยว ขณะเดียวกันกลับมิได้ จัด
ฮาลาลให้เป็นเสมือนสีขาวบริสุทธิ์ แต่จ�าแนกฮาลาลออกเป็นสี่กลุ่ ม คล้ายเป็น
สีขาวและสีเทาในระดับต่างๆดังนี้
1) ฮาลาล-ฮาลาล(Halal-Halal) ค�าว่าฮาลาลหมายถึงอนุมัติ วัตถุดิบ
ในกลุ่ มนี้จึงหมายถึงสิ่งที่เป็นอาหารที่ ฮาลาลโดยธรรมชาติ เช่น ผักหรื อ
ผลไม้ที่ ปราศจากพิษหรือหากมีพิษหรือมีส่วนที่เป็นอั นตรายต่อสุขภาพก็ได้
ท�าการขจัดออกอย่างถูกต้ องแล้ว หรือหมายถึงสัตว์น�้าที่ปราศจากพิษหรือ
ผ่านการขจั ดพิ ษออกแล้วอย่ างถูกต้ องกระทั่งสามารถบริ โภคได้อย่าง
ปลอดภัย ฮาลาลในกลุ ่มนี้จึงนับว่ามี ความปลอดภัยสู งสุด เป็นวัตถุ ดิบ
ฮาลาลที่ปราศจากเงื่อนไข
2) ฮาลาล-ซาบีฮะฮฺ (Halal-Dhabihah) ค�าว่า ซาบีฮะฮฺ หมายถึง
การเชือดตามศาสนบัญญัติอิสลามวัตถุดิบหรืออาหารในกลุ่มนี้จึงหมายถึง
เนื้อหรือวัตถุ ดิบที่ ได้จากสั ตว์ฮาลาล ได้แก่ สั ตว์บกและสัตว์ปี กที่หาก
ต้องการเตรียมเพื่อการบริโภคจ�าเป็นจะต้องผ่านการเชือดอย่างถูกต้องตาม
ศาสนบัญญั ติ อิ สลามเท่านั้ น เพื่ อเปลี่ยนสภาพฮาลาล-ซาบีฮะฮฺ
ให้เป็นฮาลาล-ฮาลาล
3) ฮาลาล-มูบะฮฺ (Halal-Mubah) ค� าว่า มูบะฮฺ หมายถึง เป็นกลาง
บริโภคได้ โดยไม่มีบาป ขณะเดียวกันก็ ไม่ได้ผลบุญ หากไม่บริโภคก็เป็น
เช่นเดียวกัน วัตถุดิ บและอาหารในกลุ่ มนี้มี อยู่ มากมายและกลายเป็น
ประเด็นอยู่ในปัจจุบัน ได้แก่ อาหารหรือวัตถุดิบที่เห็นทางกายภาพว่าฮาลาล
แต่ความที่กระบวนการจัดเตรียมอาหารหรือวั ตถุดิบเหล่านั้นอาจคลุมเครือ
หรือขาดการยอมรับสภาพฮาลาลอย่างเต็มรูปแบบ เป็นต้นว่าวัตถุดิบผ่าน
กระบวนการผลิตทางอุตสาหกรรม ซึ่งอาจปนเปื้อนสิ่ งหะรอมได้ในบาง
ขั้นตอน กรณีเช่นนี้ควรสร้างความมั่ นใจแก่ผู ้บริโภคโดยขอดูการรับรอง