Page 70 - FoodFocusThailand No.228 March 2025

STRONG QC & QA

ทัันทัี และอาจนำาไปสู่่�การยกเลิกหนังสู่ือสู่ำาคััญแสู่ดงการขึ้้�นทัะเบีียนโรงงาน การตรว่จว่ิเคัราะห์สู่าร BY2 ในตัว่อย�างทัุเรียน สู่ามีารถทัำาได้ด้ว่ย
ผลิตสู่ินคั้าพืืช นอกจากนี� หากเจ้าหน้าทัี�สู่งสู่ัยว่�าทัุเรียนมีีการใช้สู่ารห้ามีใช้ ว่ิธีีการตรว่จว่ิเคัราะห์ทัางห้องปฏิิบีัติการทัี�มีีคัว่ามีแมี�นยำาและไว่ต�อ
สู่ามีารถสู่ั�งให้โรงคััดบีรรจุนำาผลทัุเรียนนั�นไปตรว่จว่ิเคัราะห์กับีห้องปฏิิบีัติการ การตรว่จจับีสู่ารในปริมีาณเล็กน้อย โดยทัั�ว่ไปจะมีีว่ิธีีหลักๆ ดังนี�
เพืื�อประกอบีการพืิจารณาออกใบีรับีรองสูุ่ขึ้อนามีัยพืืช เพืื�อสู่ร้างคัว่ามีมีั�นใจ 1. วิิธีีสเปกโติริสโกปี (UV-Visible Spectroscopy) ทัี�ตรว่จว่ัด
ให้กับีผ่้บีริโภคัและผ่้นำาเขึ้้าทัุเรียนจากประเทัศไทัย พืร้อมีกันนี� กระทัรว่ง การด่ดกลืนแสู่งในช�ว่งคัลื�นรังสู่ีย่ว่ี (UV) และแสู่งขึ้าว่ (Visible; VIS)

เกษตรและสู่หกรณ์ก็ได้เพืิ�มีมีาตรการตรว่จสู่อบีอย�างเขึ้้มีงว่ด โดยตรว่จสู่อบี 2. วิิธีีสเปกโติริฟลูออเริสเซีนซี์ (Fluorescence Spectroscopy)
ทัุกต่้ทัี�มีีการสู่�งออก 100% รว่มีถ้งการตรว่จสู่ารแคัดเมีียมี หนอนทัุเรียน ทัี�ตรว่จว่ัดการเรืองแสู่งขึ้องสู่ารเมีื�อถ่กกระตุ้นด้ว่ยแสู่งในช�ว่ง
และสู่ารซััลเฟอร์ไดออกไซัด์ หากตรว่จพืบีจะดำาเนินการตามีบีทัลงโทัษขึ้อง คัว่ามียาว่คัลื�นเฉพืาะ
ประกาศกรมีว่ิชาการเกษตร นอกจากนี� ยังได้มีีการประสู่านกับีกรมีการคั้า 3. วิิธีีโคริมาโทกริาฟี ของเห้ลวิสมริริถนะสูง (High-
ภายในเพืื�อด่แลเรื�องราคัาทัุเรียน และขึ้อคัว่ามีร�ว่มีมีือผ่้รับีซัื�อทัุเรียนไมี�ให้ Performance Liquid Chromatography; HPLC)
มีีการกดราคัาอีกด้ว่ย 4. วิิธีีโคริมาโทกริาฟีของเห้ลวิสมริริถนะสูงควิบคู่กับการิวิัด
มวิลนำ�าห้นักของสาริ (Liquid Chromatography-Tandem Mass
วิิธีีการตรวิจวิิเคราะห์์สาร BY2 ในทุุเรียน
สู่าร Basic Yellow 2 หรือ BY2 ทัี�ร่้จักกันในชื�อ Auramine O เป็น Spectrometry; LC-MS/MS)
สู่ารเคัมีีอินทัรีย์สู่ังเคัราะห์ทัี�ใช้ในการย้อมีสู่ีว่ัสู่ดุต�างๆ เช�น ผ้า กระดาษ อย�างไรก็ตามี หากต้องการผลการว่ิเคัราะห์ทัี�แมี�นยำาสู่่ง คัว่รเลือก
เสู่้นไหมี หมี้ก พืลาสู่ติก อะคัริลิก เสู่้นใยพือลิเอสู่เทัอร์ ขึ้นสู่ัตว่์ และหนัง ใช้เทัคันิคั HPLC หรือ LC-MS/MS สู่ำาหรับีการคััดกรองเบีื�องต้น
นอกจากนี�ยังใช้ในการย้อมีสู่ีเซัลล์สู่ิ�งมีีชีว่ิตในห้องปฏิิบีัติการ สู่ารนี�มีีลักษณะ ผ่้ปฏิิบีัติงานสู่ามีารถเลือกใช้เทัคันิคั TLC หรือ UV-Vis Spectroscopy
เป็นผงสู่ีเหลือง ละลายได้ในนำ�าเย็น นำ�าร้อน และเอทัิลแอลกอฮอล์ ซั้�งองคั์การ ได้ โดยการยืนยันผลคัว่รทัำาในห้องปฏิิบีัติการทัี�ได้รับีการรับีรอง
อนามีัยโลกจัดให้สู่ารนี�เป็นสู่ารก�อมีะเร็งในกลุ�มี 2B ทัี�มีีคัว่ามีเป็นไปได้ว่�าจะ มีาตรฐานดังทัี�กล�าว่ในขึ้้างต้น
ก�อให้เกิดมีะเร็งในมีนุษย์ ทัั�งนี� การใช้สู่าร BY2 ในทัุเรียนไทัยเกิดจาก
การทัี�ผ่้ประกอบีการบีางรายใช้สู่ารชนิดนี�เพืื�อจุ�มีผลทัุเรียนให้เปลือกมีี
สู่ีสู่ว่ยงามีทัดแทันการใช้สู่ีผสู่มีอาหารหรือขึ้มีิ�น เนื�องจากคัว่ามีต้องการขึ้อง

ตลาดทัี�นิยมีเปลือกสู่ีเขึ้ียว่ ซั้�งสู่าร BY2 สู่ามีารถให้สู่ีได้ตรงกับีคัว่ามีต้องการ
ขึ้องตลาดและมีีราคัาตำ�ากว่�า อย�างไรก็ตามี การใช้สู่ารนี�ในอาหารเป็นสู่ิ�งทัี�
ไมี�ปลอดภัยและผิดกฎหมีาย
ในปัจจุบีัน การตรว่จว่ิเคัราะห์สู่าร BY2 ในทัุเรียนยังไมี�มีีชุดทัดสู่อบี
อย�างง�ายสู่ำาหรับีการคััดกรองแบีบีรว่ดเร็ว่ ดังนั�น การตรว่จว่ิเคัราะห์จ้งทัำาได้
โดยใช้เทัคันิคัทัางห้องปฏิิบีัติการเทั�านั�น เช�น โคัรมีาโทักราฟีขึ้องเหลว่
สู่มีรรถนะสู่่ง (High-Performance Liquid Chromatography; HPLC)
ซั้�งเป็นว่ิธีีทัี�มีีคัว่ามีแมี�นยำาและเชื�อถือได้ ปัจจุบีันมีีห้องปฏิิบีัติการ
ในประเทัศไทัยทัี�ได้รับีการยอมีรับีจากสู่ำานักงานศุลกากรแห�งชาติจีนสู่ำาหรับี ภาพที� 2 โคัรมีาโตแกรมีการตรว่จว่ิเคัราะห์สู่ารสู่ีอินทัรีย์ชนิดต�างๆ
การตรว่จว่ิเคัราะห์สู่ารนี�จำานว่น 6 แห�ง ได้แก� บริิษััท ห้้องปฏิิบัติิการิกลาง ด้ว่ยเทัคันิคั HPLC-DAD-HRMS
(ปริะเทศไทย) จำำากัด ทัั�ง 5 สู่าขึ้า คัือ เชียงใหมี� สู่งขึ้ลา กรุงเทัพืฯ ฉะเชิงเทัรา Figure 2 Chromatogram of Organic Dye Analysis Using HPLC-
DAD-HRMS
สู่มีุทัรสู่าคัร และบริิษััท ศูนย์ห้้องปฏิิบัติิการิและวิิจำัยทางการิแพทย์ ที�มา / Source: Ferretti et al. (2024)
และการิเกษัติริแห้่งเอเซีีย จำำากัด (มห้าชน) (AMARC) รว่มีถ้งยังอย่�ระหว่�าง
การเตรียมีคัว่ามีพืร้อมีเพืิ�มีเติมีอีก 18 แห�ง ซั้�งการตรว่จว่ิเคัราะห์จะใช้เว่ลา แห์ล่่งปนเป้�อนแคดเมีียมีทุี�พบในทุุเรียน
ประมีาณ 48 ชั�ว่โมีง สู่าเหตุทัี�ทัุเรียนปนเป้�อนแคัดเมีียมีเกินมีาตรฐานอาจเกิดขึ้้�นจากหลาย
ปัจจัยทัี�เกี�ยว่ขึ้้องกับีกระบีว่นการเพืาะปล่ก การจัดการดิน นำ�า และ
สู่ิ�งแว่ดล้อมี ซั้�งสู่ามีารถแบี�งออกเป็นสู่าเหตุหลักได้ดังนี�
1. การิปนเป้�อนจำากดิน (Soil Contamination) ดินทัี�ใช้เพืาะปล่ก

ทัุเรียนอาจปนเป้�อนแคัดเมีียมีตามีธีรรมีชาติในบีางพืื�นทัี� โดยเฉพืาะ
ในพืื�นทัี�ทัี�ใกล้แหล�งแร�หรือดินทัี�มีีแร�ธีาตุหนักสู่่ง เนื�องจากแคัดเมีียมี
ภาพที� 1 โคัรงสู่ร้างทัางเคัมีีขึ้องสู่าร Basic Yellow 2 หรือ BY2
Figure 1 Chemical Structure of Basic Yellow 2 (BY2) สู่ามีารถสู่ะสู่มีในดินได้ยาว่นาน โดยเฉพืาะในพืื�นทัี�ทัี�มีีการใช้สู่ารเคัมีี
เกษตรหรือมีีมีลพืิษจากอุตสู่าหกรรมี
ที�มา / Source: Duarte et al. (2023)
70 FOOD FOCUS THAILAND MAR 2025

22/2/2568 BE 13:15
69-72_Strong QC & QA_������.indd 70
69-72_Strong QC & QA_������.indd 70 22/2/2568 BE 13:15