- page 66

66 NOV 2017 FOOD FOCUSTHAILAND
STORAGE, HANDLING & LOGISTICS
ส�ำหรับด้านธุ รกิจการจั ดฝึกอบรมสัมมนานั้น Lean เป็นหัวข้ อหนึ่งที่ เป็น
กลยุทธ์ที่ ส�ำคัญเพื่อการพั ฒนาปรับปรุ งองค์กรมานานแล้ว ในภาคการศึกษา
หากมีการพูดถึงการจัดการกระบวนการหรือการจัดการองค์กรก็จะมีการพูดถึ ง
แนวคิดของ Lean เสมอ
แม้แต่ ในภาครัฐเองก็มีการพูดถึง Lean Management ในแผนยุทธศาสตร์
การพัฒนาระบบราชการไทย เพื่ อน�ำมาปรับปรุงผลิตภาพ (Productivity)
ในการปฏิบัติราชการ โดยกล่าวว่า “มุ ่งขจัดความสูญเปล่าของการด�ำเนินงาน
ในทุกกระบวนการ ตั ดกิจกรรมที่ไม่ มี ประโยชน์หรื อไม่มี การเพิ่มคุ ณค่า
ในกระบวนการออกไป”
มาถึงตรงนี้ ฝากค�ำถามให้กับท่ านผู้อ่ านว่า รู้จักกั บหลักการของ Lean
แล้วหรือยั งครับ ถ้ายัง ผมคิ ดว่ าเป็นเรื่ องที่จ�ำเป็นต้ องเรียนรู้ โดยด่วนครับ
มีสถาบั นฝึกอบรมให้เลือกหลายแห่งที่ จัดหลักสูตรเกี่ ยวกับ Lean ส�ำหรับใน
บทความนี้ ผมจะสรุปแนวคิดหลักตามพื้นที่ที่มี ครับ
เริ่มต้ นที่ ท�ำไมถึงใช้ค�ำว่าLeanถ้าแปลค�ำนี้ตรงตัวจะแปลได้ว่ าผอม เพรียว
ไม่มีไขมันLeanได้ ถูกน�ำมาใช้ขยายความเปรียบเที ยบเป็นLeanOrganization
กฤชชัย อนรรฆมณี
KritchaiAnakamanee
LeanandProductivityConsultant
kritchai.a@gmail.com
LEAN กลยุทธ์การพัฒนาองค์กรที่ขาดไม่ได้
เปิดหนั งสือพิมพ์ธุรกิจวันนี้ เห็นข่าวประชาสัมพันธ์ 2 ชิ้น ให้เป็นที่ มาของบทความในครั้งนี้ครับ ชิ้นแรกเป็ นโฆษณาโครงการของธนาคารพาณิชย์
แห่งหนึ่ง ใช้ชื่อว่า LeanSupplyChain โดยทางธนาคารประกาศรับสมัครผู้ประกอบการอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม เพื่อมาเข้ าอบรมแนวคิด
ของ Lean และคาดหวังให้สามารถน�ำหลักการกลับไปประยุกต์ ใช้ เพื่อปรับปรุงสถานประกอบการของตนเองได้ ชิ้ นที่สองเป็นโฆษณาการอบรม
สัมมนาที่ทางหนังสือพิมพ์ร่วมจัดด้วย ในหัวข้อที่ว่ า การบริหารแบบลีน (Lean Management) ผมปะติดปะต่อภาพจากข่าวทั้งสอง ท�ำให้เห็นว่า
แนวคิดของ Lean นั้น ได้ กลายมาเป็น “ผลิตภัณฑ์ความรู้ ” หนึ่งที่มีความส�ำคัญ แม้ แต่ธนาคารยังเลือกที่จะมาใช้เผยแพร่ เพื่อสร้างเครื อข่าย
และพัฒนาองค์กรให้กับกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย
หรือLeanEnterpriseหมายถึงองค์กรที่มี ประสิทธิภาพมีความกระฉับกระเฉง
คล่ องแคล่วว่องไวในการปฏิบัติงาน
หลังจากรู้จักค�ำว่าLeanแล้ วค�ำส� ำคัญถัดมา2ค�ำที่ต้องท�ำความเข้าใจ
คื อ “คุณค่า (Value)” และ “ความสูญเสีย (Waste)” ครับ หลักคิดพื้นฐาน
คื อภารกิจของทุกองค์กรนั้นคื อการส่งมอบคุณค่าในรูปของสินค้าและบริ การ
ให้กับลูกค้าและผู้ที่ มีส่วนเกี่ยวข้องอื่นๆ (Stakeholders)
แต่ในชีวิ ตการท� ำงานจริง กิจกรรมและทรั พยากรที่ ใช้ อยู ่ในองค์ กร
จ�ำนวนมากกลั บไม่ได้ ใช้เพื่อสร้ างคุณค่ าให้กับลูกค้าเลย กิ จกรรมเหล่านี้
คื อสิ่งที่ เรียกได้ว่ าเป็นความสูญเสียหรือความสูญเปล่าตามมุมมองของLean
ที่ ต้องขจัดออกหรือท� ำให้ลดลง เพื่อให้กิจกรรมการท�ำงานนั้นส่งผลต่อคุณค่า
ของผลิตภัณฑ์และบริการอย่างแท้จริง
เพื่อให้ เห็นภาพง่ายขึ้ นผมลองยกตัวอย่าง เช่น แนวคิด Lean บอกว่า
การเคลื่ อนย้าย/ขนถ่ ายในโรงงานเป็นความสู ญเสีย สาเหตุเพราะเป็น
การท� ำงาน เพื่อการเปลี่ยนต�ำแหน่งของสินค้ าจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งเท่านั้น
เอง โดยที่ ตัวสินค้าเองไม่ได้มี การเพิ่มมู ลค่าใดๆ เลย กิจกรรมนี้ยิ่ งมีน้อย
เท่าไรยิ่งดี แล้วเปลี่ยนไปท�ำงานที่สร้างมูลค่าจะดีกว่า