- page 31

31
DEC 2017 FOOD FOCUSTHAILAND
SPECIAL FOCUS
ชุมชนเมือง และเมืองศูนย์กลางภู มิภาคที่มีการขยายเส้นทางคมนาคม ซึ่งเปิด
พื้นที่ ใหม่ๆ เพื่อช่ วยเพิ่มโอกาสทางธุรกิจ
รายได้ของธุรกิ จดิสเคานท์สโตร์มี อัตราการเติบโตค่อนข้างต�่ำผลจากภาวะ
ตลาดที่ฟื้นตั วช้าและการแข่งขันด้านราคาที่รุนแรง ตลอดจนการแข่งขันกั บ
ร้านค้าปลีกประเภทอื่นๆ อาทิ ร้านสะดวกซื้ อและซูเปอร์มาร์เก็ ต ซึ่งจ� ำหน่าย
สินค้าประเภทอาหาร(Food)และสินค้าอุปโภคในครัวเรือนรวมถึงร้านขายสินค้า
เฉพาะอย่างซึ่งจ�ำหน่ายสินค้าที่ไม่ ใช่อาหาร (Non-food) โดยปี 2559 ประเมินว่า
รายได้ของธุรกิจดิสเคานท์สโตร์มี อัตราการเติบโตเพียงร้ อยละ 2.0 เทียบกับที่
เติบโตถึงร้อยละ10 ในปี 2555และเติบโตเฉลี่ยร้อยละ2.6 ในช่ วง2556-2558
• ซูเปอร์มาร์เก็ต (Supermarket) การลงทุนในธุรกิ จนี้ขยายตัวต่ อเนื่อง
ซึ่งเกือบทั้งหมดเป็ นการลงทุนเปิดสาขาใหม่ในเขตกรุงเทพฯ และปริ มณฑล
รวมถึงจังหวัดหัวเมื อง อาทิ ชลบุรี เชียงใหม่ ภูเก็ต ซึ่งเป็ นพื้นที่ที่ ผู้บริโภคมี
ก�ำลังซื้ อ มีตลาดลู กค้าชนชั้นกลางรองรั บและมี แนวโน้มเปลี่ยนพฤติ กรรม
การใช้จ่ ายมานิยมร้านค้าปลีกสมัยใหม่ มากขึ้น มีเพี ยงตลาดโลตัสที่ เน้น
ขยายการลงทุนไปยังต่างจังหวัดทั้งหัวเมืองและจังหวั ดรองอย่างต่อเนื่องจึงเป็น
แบรนด์ที่มีสาขาและพื้นที่ ร้านค้ าปลีกสูงสุดในกลุ่มนี้
จากการรวบรวมข้อมูลพบว่าในปี 2559 มีสาขาซูเปอร์มาร์เก็ตจ�ำนวน 448
แห่งทั่วประเทศ เพิ่มขึ้นจาก 424 แห่งในปีก่อน โดยในปี 2559 ผู้ประกอบการ
ที่ลงทุนขยายสาขามากที่สุดคือท็อปส์ ที่เปิดสาขาใหม่ถึง 10แห่ง
ธุรกิจซู เปอร์มาร์เก็ ตมีอัตราการเติบโตดีต่อเนื่ องสูงกว่าธุ รกิจค้าปลีกประเภท
อื่นๆ เนื่องจากมี ระบบทันสมัย เน้นการสร้างภาพลั กษณ์ ที่ดี และคัดสรร
ผลิตภั ณฑ์วางจ�ำหน่ายที่มี คุณภาพและสดใหม่ นอกจากนี้ ยังเน้นเรื่องความ-
ปลอดภัยด้านอาหาร(Foodsafety) เพื่ อตอบสนองความต้องการของลูกค้าระดับ
กลางถึงบนการท�ำกลยุทธ์การตลาดเช่นนี้ท� ำให้ผู้ประกอบการมีอ�ำนาจก�ำหนด
ราคาได้ระดับหนึ่ง ขณะที่ยังสามารถรักษาระดับการเติบโตได้ต่ อเนื่อง ทั้งนี้
ประเมินว่าธุรกิจซู เปอร์มาร์เก็ตจะเติ บโตในอัตราร้อยละ 9.0 ในปี 2559 ซึ่ง
ใกล้เคียงกับอัตราการเติบโตเฉลี่ยหลายปีที่ผ่านมา
• ร้านสะดวกซื้ อ (Convenience Store) ธุรกิจร้ านสะดวกซื้อเป็นร้านค้า-
ปลีกสมัยใหม่ที่มีจ�ำนวนสาขาเพิ่มขึ้นสูงสุดและเข้ามาช่วงชิ งส่วนแบ่งตลาดจาก
ร้านค้าปลีกดั้งเดิมมากที่สุด เนื่ องจากผู้เล่นรายใหญ่ ได้แก่ เซเว่ น อีเลฟเว่ น
ใช้กลยุทธ์ขยายสาขาอย่างต่อเนื่อง โดยขยายขอบเขตไปสู่สถานี บริการน�้ำมัน
เพื่อให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ ของประเทศ นอกจากนี้ ยังมี ผู้ประกอบการรายใหม่
ขยายการลงทุนเข้ามาในธุรกิจนี้ ได้ แก่
-ผู้ประกอบการไทยรายใหญ่จากกิจการค้ าปลีกอื่นๆอาทิ โลตัส เอ็กซ์เพรส
มินิ บิ๊กซี และท็อปส์ เดลี่ เป็ นต้นซึ่งมี ทั้งการลงทุนร้านค้ าอิสระ (Standalone)
และร้านค้าในพื้นที่สถานีบริการน�้ำมัน
- การเข้ามาลงทุนของต่างชาติ อาทิ 1) Lawson (ญี่ปุ ่น) ที่เข้ามาร่ วมทุน
กับเครือสหพัฒน์ ซึ่งเป็นผู้ผลิตสินค้าอุปโภคบริโภครายใหญ่ ของไทยในปี 2555
โดยLawson เข้ามาขยายสาขาซึ่งบางส่วนปรับเปลี่ยนจากสาขา108shop เดิ ม
ของกลุ่มสหพั ฒน์ เป็น Lawson108 และ 2) Aeon (ญี่ปุ่ น) เข้ามาลงทุนเปิด
สาขา Maxvalu Tanjai เน้นจ�ำหน่ายอาหารพร้อมรับประทาน และสร้างความ-
แตกต่างโดยวางจ�ำหน่ายสินค้าน� ำเข้าจากญี่ปุ่ นในสัดส่วนประมาณร้อยละ 20
จากการรวบรวมข้อมู ลพบว่าในปี 2559 มีสาขาร้านสะดวกซื้อจ�ำนวน
15,325แห่งทั่วประเทศ เพิ่มจาก14,292แห่งในปีก่อนหรือเพิ่มขึ้นร้อยละ7.2
โดยเป็นการขยายการลงทุนจากทุกแบรนด์ น� ำโดย เซเว่น อีเลฟเว่น เพิ่มขึ้น
773 สาขา (ร้อยละ 8.9) แฟมิ ลี่มาร์ท เพิ่มขึ้น 50 สาขา (ร้อยละ 4.6) และ
ลอว์สัน108 เพิ่มขึ้น52สาขา (ร้อยละ 11.7) เป็ นต้น
การเติบโตด้ านรายได้ของ
ธุ รกิจมี ทิ ศทางชะลอลงนับจาก
ปลายปี 2556 เป็ นต้นมา โดย
สมาคมผู้ค้าปลีกไทยระบุว่ารายได้
ของร้านสะดวกซื้อเติบโตลดลง
จากเฉลี่ยร้อยละ 13.3 ในช่วงปี
2554-2556 เหลือเพียงร้ อยละ3.4
ในปี 2557-2558 และในปี 2559
วิ จัยกรุงศรี ประเมินว่ าจะอยู่ ที่
ระดับร้อยละ 3.0
แนวโน้มอุตสาหกรรม
ธุรกิ จค้าปลีกสมัยใหม่มีแนวโน้มปรับดี ขึ้นในระยะ 1-3 ปีข้างหน้า (2561-2563) ตาม
การฟื้นตัวของภาวะเศรษฐกิจไทย (วิ จัยกรุ งศรีประเมิ นอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจ
จะอยู่ในช่วงร้อยละ3.5-4.5จากเฉลี่ยร้อยละ 2.4ในช่วงปี 2556-2559)ที่ถูกขับเคลื่อน
โดยการลงทุน การบริโภค และท่องเที่ ยว โดยการลงทุนโครงสร้ างพื้นฐานของภาครัฐ
อาทิ ระบบคมนาคมขนส่ง การขยายสนามบิ น การลงทุนในเขตเศรษฐกิจพิเศษ
ใกล้พื้นที่ ชายแดน ตลอดจนนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิ จอื่นๆ รวมถึงการขยายตัวของ
ชุมชนเมื องจะช่วยเพิ่มก�ำลั งซื้อของประชาชนในประเทศ จึ งเป็นสัญญาณดีต่อการ-
เติบโตของภาคค้ าปลีก เมื่อผนวกกับความพยายามของภาคเอกชนในการผลักดันให้
ไทยเป็นศูนย์กลางการช้อปปิ้งของเอเชีย7 และข้อได้เปรียบของธุรกิ จจากจ�ำนวนสาขา
ที่ครอบคลุมทุกพื้นที่ทั่วประเทศ รวมถึ งการที่ผู้บริ โภคนิยมซื้อสินค้ าผ่านร้ านค้าปลีก
สมัยใหม่มากขึ้นจะหนุนให้ธุรกิ จค้าปลีกสมัยใหม่กลับมาขยายตัวดี กว่าช่วงที่ผ่านมา
โดยคาดว่าการเติ บโตของธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่จะอยู่ที่ระดับเฉลี่ยร้ อยละ4-6ในช่วง
3ปีข้างหน้ า
อย่างไรก็ตาม ภาพรวมการแข่งขันของธุรกิจมีแนวโน้มสู งขึ้น ทั้งการแข่งขั นจาก
1) ธุรกิจค้ าปลีกประเภทเดียวกั น 2) ธุ รกิจค้ าปลีกข้ามประเภทที่มี กลุ่มเป้าหมาย
เดียวกัน และ 3) คู ่แข่งรายใหม่ที่จะเข้ามาช่วงชิงส่วนแบ่งตลาดเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะ
ผู้ประกอบการร้านค้าแบรนด์ต่างชาติที่ให้ความสนใจเปิด/ขยายสาขาในไทยเพื่อรองรับ
ก�ำลั งซื้อจากนักท่องเที่ยวต่างชาติในกรุงเทพฯและเมืองท่องเที่ยวต่างๆรวมถึงเล็งเห็น
ถึงศักยภาพการเติบโตของเศรษฐกิจไทยในระยะยาว นอกจากนี้ ยั งต้องจับตาการ-
เติบโตอย่างรวดเร็วของร้านค้ าออนไลน์ (e-Commerce)ที่จะเข้ามาชิงส่วนแบ่งตลาด
ได้มากขึ้น โดยคาดว่าตลาด e-Commerce ของไทยจะเติบโตเฉลี่ยร้ อยละ 22 ต่อปี
ไปจนถึงปี 25638 เนื่องจากผู้บริโภคเริ่มมีความคุ้นเคยกั บการสั่งซื้อสินค้าผ่านช่องทาง
ดังกล่าวประกอบกับมีผู้ประกอบการต่างชาติรายใหญ่เข้ามาลงทุนธุรกิ จe-Commerce
ในไทย จึงคาดว่าผู้ประกอบการร้านค้าปลีกสมัยใหม่จะต้องเน้ นใช้กลยุทธ์ด้านราคา
เพื่อรักษาส่วนแบ่งตลาดและการลดต้นทุ นด�ำเนินการ เพื่อเพิ่มความสามารถในการ-
แข่งขั น ขณะเดียวกันยังต้องขยายธุรกิจ e-Commerce ควบคู่กับการขายผ่านร้านค้ า
แนวโน้มการด�ำเนินกิจการเช่นนี้ อาจมีผลให้มาร์จินของธุรกิจลดลง ซึ่งมีส่วนให้ธุรกิ จ
เร่งขยายสาขาให้ ครอบคลุมก�ำลังซื้อโดยเฉพาะในหัวเมืองใหญ่ เพื่อเพิ่มรายได้ และ
รักษาระดับการเติบโตในระยะยาว
การลงทุนในธุรกิจค้ าปลี กสมัยใหม่ จะมี ต่อเนื่ องทั้งในพื้ นที่ กรุงเทพฯ
และต่างจั งหวั ด ขณะที่ผู ้ประกอบการบางกลุ ่มเดิ นหน้าขยายการลงทุนสู่
ต่างประเทศ
• การลงทุนในประเทศผู้ประกอบการมีแนวโน้มขยายการลงทุนพื้นที่ศูนย์การค้า
และห้างสรรพสินค้ าเพิ่มขึ้น โดยศูนย์การค้าและห้างสรรพสินค้ าหลายแห่งมีก�ำหนด
เปิดในปี 2560-2563 ส่วนการลงทุนในร้านค้าขนาดเล็กมีแนวโน้มขยายตัวชะลอลง โดย
อาจมีการลงทุนใหม่ ๆ เฉพาะตามแนวรถไฟฟ้าในพื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑล