96
JUN 2017
FOOD FOCUSTHAILAND
STAND OUT
TECHNOLOGY
หน่
วยงานประกั
นและควบคุ
มคุ
ณภาพจึ
งมี
บทบาทหน้
าที่
อั
นส�
ำคั
ญยิ่
งในการตรวจวิ
เคราะห์
และเฝ้
าระวั
งเพื่
อให้
เกิ
ด
ความปลอดภั
ยดั
งกล่
าว และเนื่
องจากผลิ
ตภั
ณฑ์
UHT เป็
น
ผลิ
ตภั
ณฑ์
ที่
ผู
้
บริ
โภคสามารถบริ
โภคได้
ทั
นที
ท�
ำให้
หน่
วยงาน
ดั
งกล่
าวจะต้
องท�
ำงานแข่
งกั
บเวลาเพื่
อให้
สิ
นค้
าส่
งถึ
งมื
อลู
กค้
า
ได้
ทั
นกั
บความต้
องการแต่
ยั
งคงไว้
ซึ่
งความถู
กต้
องแม่
นย�
ำของ
ผลการตรวจสอบคุ
ณภาพสิ
นค้
าก่
อนออกสู
่
ลู
กค้
าหรื
อผู
้
บริ
โภค
ซึ่
งการรายงานผลการทดสอบที่
รวดเร็
วนั้
น นอกจากจะท�
ำให้
ผู
้
ผลิ
ตสามารถเพิ่
มโอกาสทางธุ
รกิ
จจากการปล่
อยสิ
นค้
าได้
เร็
ว
ยั
งท�
ำให้
สามารถลดพื้
นที่
ในการจั
ดเก็
บและจ�
ำนวนสิ
นค้
า
คงคลั
ง ซึ
่
งท�
ำให้
เป็
นการลดค่
าใช้
จ่
ายโดยรวม (ค่
าแรง
ค่
าบริ
หารสิ
นค้
าคงคลั
ง ค่
าเสี
ยโอกาสทางธุ
รกิ
จ ฯลฯ) ได้
อี
กทางหนึ่
งด้
วย
วิ
ธี
การตรวจวิ
เคราะห์
เชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ในผลิ
ตภั
ณฑ์
UHT
โดยทั่
วไปวิ
ธี
การตรวจวิ
เคราะห์
เชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ในผลิ
ตภั
ณฑ์
UHT
นั้
นจะมี
การแบ่
งเป็
น2ขั้
นตอนขั้
นตอนแรกคื
อการเพาะเชื้
อ
จุ
ลิ
นทรี
ย์
(Pre-Incubation) เป็
นขั้
นตอนที่
ส�
ำคั
ญส�
ำหรั
บ
ผลิ
ตภั
ณฑ์
ที่
ผ่
านกระบวนการ UHT เนื่
องจากกระบวนการ
ดั
งกล่
าวสามารถท�
ำลายเชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ก่
อโรคและเชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ที่
ท�
ำให้
อาหารเน่
าเสี
ยที่
อุ
ณหภู
มิ
ห้
องได้
ทุ
กชนิ
ด จึ
งท�
ำให้
ไม่
มี
จุ
ลิ
นทรี
ย์
หลงเหลื
ออยู
่
แต่
อาจมี
การปนเปื
้
อนเชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
กลั
บ
เข้
าไปใหม่
อี
กครั้
ง จึ
งต้
องมี
ขั้
นตอนนี้
เพื่
อเพิ่
มจ�
ำนวนจุ
ลิ
นทรี
ย์
ให้
มากขึ
้
นพอที
่
จะสามารถตรวจสอบได้
ด้
วยวิ
ธี
ทางจุ
ลชี
ววิ
ทยา
โดยการน�
ำผลิ
ตภั
ณฑ์
UHT บ่
มใน Incubator เป็
นเวลาตาม
กฎหมายก�
ำหนด (อย่
างน้
อย5วั
น)จากนั้
นมาสู
่
ขั้
นตอนที่
สอง
คื
อ การทดสอบทางจุ
ลชี
ววิ
ทยา (Microbiological test) โดย
ปั
จจุ
บั
นวิ
ธี
แบบดั้
งเดิ
มเพื่
อทดสอบดั
งกล่
าวมี
2 เทคนิ
ควิ
ธี
คื
อ Pour plate และ Streak plate โดยขั้
นตอนนี้
จะใช้
เวลา
ทั้
งสิ้
นกว่
า 2 วั
น ตั้
งแต่
การเตรี
ยมตั
วอย่
าง การลงตั
วอย่
าง
ในอาหารเลี้
ยงเชื้
อ และขั้
นตอนสุ
ดท้
ายคื
อการบ่
มเชื้
อ
ท�
ำให้
ต้
องใช้
เวลารวมกว่
า 7 วั
น เพื่
อที
่
จะสามารถรายงาน
ผลเชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ดั
งกล่
าวได้
นวั
ตกรรมในการตรวจสอบด้
วยวิ
ธี
รวดเร็
ว
วิ
ธี
การตรวจวิ
เคราะห์
เชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ในผลิ
ตภั
ณฑ์
UHT แบบ
ใหม่
1
ได้
พั
ฒนาระบบการทดสอบเชื
้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
โดยอาศั
ยหลั
ก
การตรวจ ATP ซึ่
งเป็
นวิ
ธี
การที่
มี
เทคโนโลยี
ที่
ทั
นสมั
ยและ
น่
าเชื่
อถื
อในการตรวจสอบการปนเปื
้
อนของเชื้
อจุ
ลิ
นทรี
ย์
ใน
ผลิ
ตภั
ณฑ์
เครื่
องดื่
ม UHT และ ESL (Extended Shelf Life)
โดยวิ
ธี
ดั
งกล่
าวนี้
จะเข้
ามาช่
วยในขั้
นตอนการตรวจสอบทาง
จุ
ลชี
ววิ
ทยาซึ่
งจะสามารถลดระยะเวลาในการทดสอบจาก
วิ
ธี
เดิ
ม 2 วั
น เหลื
อเพี
ยงไม่
เกิ
น 27 นาที
ระบบปฏิ
บั
ติ
การของ
เครื่
องเป็
นแบบอั
ตโนมั
ติ
(Automatic instrument)โดยการออก
ค�
ำสั่
งผ่
านซอฟต์
แวร์
ซึ่
งในการปฏิ
บั
ติ
งานของเครื่
องแบบ
อั
ตโนมั
ติ
นั้
นจะมี
ขั้
นตอนการก�
ำจั
ดATPของตั
วอย่
างผลิ
ตภั
ณฑ์
นวั
ตกรรมในการตรวจสอบ
ผลิ
ตภั
ณฑ์
เครื่
องดื่
ม
ด้
วยวิ
ธี
รวดเร็
ว
ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุ
ข (ฉบั
บที่
349) พ.ศ.2556 เรื่
อง วิ
ธี
การผลิ
ต
เครื่
องมื
อเครื่
องใช้
ในการผลิ
ตและการเก็
บรั
กษาอาหารในภาชนะบรรจุ
ที่
ปิ
ดสนิ
ทชนิ
ด
ที่
มี
ความเป็
นกรดตํ่
า และชนิ
ดที่
ปรั
บกรดนั้
น ได้
ก�
ำหนดให้
มี
สาระส�
ำคั
ญที่
ต้
อง
ควบคุ
มส�
ำหรั
บการผลิ
ตแบบ UHT ด้
านผลิ
ตภั
ณฑ์
ซึ่
งต้
องตรวจวิ
เคราะห์
ผลิ
ตภั
ณฑ์
สุ
ดท้
าย และเพิ่
มความเข้
มงวดในการควบคุ
มการผลิ
ตให้
มากขึ้
น โดยมี
การตรวจวิ
เคราะห์
คุ
ณภาพผลิ
ตภั
ณฑ์
เพื่
อเฝ้
าระวั
งตนเองตามความถี่
ที่
เหมาะสม
เพื่
อช่
วยลดและขจั
ดอั
นตรายที่
ท�
ำให้
เกิ
ดความไม่
ปลอดภั
ยต่
อผู้
บริ
โภค
วนิ
ดา มรรคณา
WanidaMukkana
Senior Clinical Specialist
3MFoodSafety
3MThailand Limited