- page 86

84 SEP 2017 FOOD FOCUSTHAILAND
STRONG QC & QA
วงการอุตสาหกรรมอาหารยั งคงมีประเด็ นอย่างต่อเนื่องในการร่วมกั นจัดการการใช้ยาสัตว์ในปศุ สัตว์
โดยมีทั้งการประกาศห้ามใช้ การใช้ยาอย่ างสมเหตุสมผล การหยุดยาให้ เป็ นไปตามข้อก�ำหนด
การควบคุ มการใช้ยาให้มีการออกใบสั่ งสัตวแพทย์ แม้ยังมีอีกหลายช่ องทางที่อาจควบคุ มไม่ถึง
แต่ทั้งหลายทั้งปวงเพื่อเหตุผลในการจัดการเรื่องเชื้อดื้ อยาที่มีผลต่อสุขภาพมวลรวมของมนุษยชาติ
ในอนาคต
การใช้ยาสัตว์ ในปัจจุบั นไม่มีการมุ่งเน้นเป็ น Growth Promoter อีกแล้ว ทั้งมีการบั งคับการจัดการอย่าง
เข้มงวด แต่ ก็ยังมี การพบสารตกค้างอยู่บ้าง ทั้งก่อนปล่อยสินค้ าหรือถึงมือลูกค้า อะไรบ้างที่ เป็นสาเหตุที่ยัง
ท�ำให้ เกิ ดประเด็นเหล่ านี้ ลองหันกลั บมาดูทั้ งซัพพลายเชนว่ามีอะไรที่ท� ำให้ไม่เป็ นอาหารปลอดภัย (Food
Safety)
1. ณ โรงงานผู ้ผลิต ไม่ว่าจะเป็นโรงงานแปรรู ป โรงช�ำแหละ หรือโรงงานปรุ งสุก ส� ำรวจทุกขั้นตอนกัน
อีกครั้งอย่ างต่อเนื่อง ว่ามีจุดใดที่อาจมียาตกค้างหรือปนเปื้อนที่ไม่ได้เกิ ดจากความตั้งใจหรือไม่ เช่น มีการใช้
สารเคมีท� ำความสะอาดที่ปนเปื้อนยาหรือไม่ เป็นสิ่งที่เราอาจนึกไม่ถึงก็ได้ หากมีการปนเปื้อนเกิดขึ้นส�ำรวจกัน
หรือยังว่ามีการน�ำยาที่ ใช้กับมนุษย์เข้าไปในไลน์ การผลิตแบบไม่ตั้งใจของพนักงาน ที่น�ำติดตัวเข้าไปแล้วเกิด
ความผิดพลาดปนเปื้อนขึ้น ในกรณีนี้มั กจะเป็นยาน�้ำที่ใช้หยอดตาเพื่อบรรเทาอาการคันหรื อฆ่าเชื ้อ แต่ทั้งนี้
มันเป็นความผิดพลาดทั้งการน�ำยาเข้าไลน์การผลิ ตและการไม่ตรวจสอบการน� ำสิ่งต้องห้ามเข้าไลน์
2. ณ โรงงานอาหารสั ตว์ที่ อาจมีการผสมยาสั ตว์เพื่อการรักษา แต่ กระบวนการท�ำความสะอาด หรือ
Flushing ไม่ดีพอ ท� ำให้มียาสัตว์ ตกค้างอยู่ตามท่อหรือมุ มต่างๆ สุดท้ ายสะสมมากขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็น
อาหารสัตว์มีการปนเปื ้อนยาในหลากหลายความเข้มข้นและต่ างชนิดได้ ซึ่งท�ำให้การรักษาไม่ เป็นไปตาม
ที่ต้องการ รวมทั้งปนเปื้อนในการให้ อาหารระยะสุดท้ายได้
3. ณ ฟาร์ ม การใช้ยาในการรั กษายังมีความจ�ำเป็ น ดังนั้น การใช้ ยาในฟาร์ มแม้จะควบคุมดู แลแล้ ว
แต่การตกค้างหรือปนเปื้อนมีอยู่เสมอ ได้แก่
3.1 อาหารสัตว์ที่ ผสมยานั้นตกค้างตามท่อล�ำเลียงอาหาร กลายเป็นการตกค้างอย่างค่อยเป็นค่อยไป
และตกค้างในเนื้ อสัตว์ ในที่สุด
3.2 ยาสัตว์ ที่ละลายน�้ำตกค้างตามท่อที่ละลาย โดยเกิดจากการล้างท่อไม่สะอาดหลังจากต้องหยุด
การใช้ยา หรือแม้ แต่การใช้ยาที่เข้มข้นมากเกินไป จนยาไม่ละลายเกิดการสะสมในท่อได้ อีกทั้ง
น�้ำที่ ใช้ในฟาร์มที่ อาจไม่เหมาะสมกับการละลายท�ำให้มียาตกตะกอนเกาะติดตามท่อได้
3.3 มี การใช้สารหรื อวัตถุดิ บที่ไม่ทราบแหล่ งที่มาที่ไปว่าคืออะไรกันแน่ จากการที่มี ผู้น� ำมาเสนอ
เพื่อช่ วยให้กระบวนการเลี้ยงดีขึ้น ทั้งที่อาจมียาปนเปื้อนในวัตถุดิบเหล่านั้ น เช่น การใช้ สมุนไพร
บางตั วที่ไม่มีการรับรองแหล่งผลิตหรือขึ้นทะเบียน
ขจัดยาตกค้างหรือปนเปื้อน
ในสินค้าให้หมดแบบสมบูรณ์กันเถอะ
ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาทั้งหมด เป็นเพียงส่วนเดียว
ที่ ต้องก� ำกั บดูแลตลอดทั้งซัพพลายเชน เพื่ อขจัด
ยาตกค้างหรือปนเปื้อนให้หมดไปอย่างสมบูรณ์แบบ
ทั้งเป็นการยืนยันว่าผู้ผลิตอย่างพวกเราใส่ใจในเรื่อง
ดังกล่าวอย่ างมีคุ ณธรรม มิใช่เพี ยงค� ำกล่าวอ้ าง
โฆษณา แต่ยั งมีความผิ ดพลาดอย่างต่ อเนื่อง
เสมอมา…เรามาช่วยกันท� ำให้เกิดFoodSafetyที่มี
คุณธรรมกันเถอะ…
สหัส รั ตนะโสภณชัย
SahasRatanasoponchai
Assistant VicePresident: HygieneBusiness
BetagroGroup
sahas@betagro.com